इभान तुर्गनेभ

सिकारबाट फर्कंदै गर्दा म बगैंचाको बीचबाट बनेको बाटोमा हिँडिरहेको थिएँ । मेरो कुकुर मभन्दा अघिअघि दौडिरहेको थियो । अचानक उसले आफ्नो रफ्तार कम ग¥यो र विस्तारै हिँड्न थाल्यो, मानौं उसले सिकार सुँघेर पत्ता लगाएको छ । मैले बाटोको किनारातर्फ ध्यानपूर्वक हेरेँ । मेरो दृष्टि भँगेराको सानो बच्चामाथि पर्न गयो, जसको चुच्चो पहेँलो र शीर कमलो रौंले भरिएको थियो । तीव्र गतिमा चलिरहेको हावाले बगैंचाका रुखहरुलाई हल्लाइरहेको थियो । बच्चा गुँडबाट बाहिर खसेको थियो । र, आफ्नो अर्धविकसित पँखेटा फट्कार्दै असहाय जसरी बसिरहेको थियो ।

कुकुर विस्तारै त्यसको नजिक पुगिसकेको थियो । त्यसैबखत नजिकै रहेको रुखबाट कालो छाती भएकी बूढी भँगेरी कुकुरको मुखैसामु कुनै ढुङ्गा जसरी ओर्लन पुगी । उसले दयनीय तथा हृदयस्पर्शी ढङ्गमा वरिपरि घुम्दै चिँचिँचुँचुँ गर्दै कुकुरको दाँतको छेउछाउमा ठुङ्न थाली ।

बूढी भँगेरी बच्चालाई बचाउन कुकुरलाई झम्टिरहेकी थिई र आफ्नो पँखेटाले उसलाई सकेसम्म छोपिरहेकी थिई । तर कुकुरको डरले ऊ काँपिरहेकी थिई । उसको आवाज फाटिन पुग्यो र बन्द हुन पुग्यो । उसले बच्चाको रक्षाका लागि आफैंले आफूलाई मृत्युको मुखमा झोसिदिएकी थिई ।

उसलाई कुकुर जत्ति नै भयङ्कर जनावर लागेको भए पनि ऊ आफ्नो गुँडमा बसिरहन सकिन । आफूलाई जोगाउने इच्छाभन्दा पनि ठूलो ताकतले उसलाई गुँडबाट तल ओरालिदिएको थियो । मेरो कुकुर (टेजर) रोकियो, पछि हट्यो…यस्तो लाग्थ्यो– उसले पनि त्यो ताकत महसुस गरेको थियो ।
मैले कुकुरलाई फिर्ता आउन भनेँ र सम्मानपूर्वक पछि हट्न आदेश दिएँ । होइन, नहाँस्नोस् । मलाई ती विराङ्गना पन्छीप्रति, उनको प्रेमको आवेगप्रति श्रद्धा उत्पन्न हुन पुगेको छ ।

मैले सोचेँ, प्रेम मृत्यु र मृत्युको डरभन्दा कयौं गुणा बढी शक्तिशाली छ । केवल प्रेममा नै जीवन टिकेको छ र अगाडि बढिरहेको छ ।

(तुर्गनेभ प्रख्यात रुसी साहित्यकार हुन् । रुसमा १८१८ मा जन्मिएका यिनको निधन १८८३ मा फ्रान्समा भएको थियो । ‘फादर्स एन्ड सन्स’ यिनको चर्चित उपन्यास हो । यिनका लघुकथा पनि उत्तिकै चर्चित छन् । पश्चिमा साहित्यतर्फ ढल्किएको भन्दै रुसी लेखक फ्योदर दोस्तोयब्स्की र टोल्सटोयले यिनको विरोध गरेका थिए । फ्रान्सेली लेखक गुस्ताभ फ्लबर्टसँग यिनको घनिष्ट मित्रता थियो ।)