वीरगञ्ज । भारतको उत्तराखण्डस्थित उद्यमसिंह नगरमा आकर्षक रोजगारीको प्रलोभनमा परेर बन्धक बनाइएका ३५ नेपाली युवालाई सकुशल उद्धार गरिएको छ ।

दिल्लीस्थित सामाजिक संस्था ‘किन इन्डिया’ र स्थानीय प्रहरीको संयुक्त प्रयासमा काशीपुरबाट नेपालीहरूलाई मुक्त गरिएको हो । उद्धार गरिएका युवाहरू १६ देखि ४१ वर्ष उमेर समूहका छन् । उनीहरू ताप्लेजुङ, पाँचथर, तेह्रथुम, इलाम, सुनसरी, उदयपुर, सर्लाही, दाङ, स्याङ्जा, रुकुम, बाँके, बागलुङ र डोटी जिल्लाका बासिन्दा हुन् ।

‘किन इन्डिया’का प्रमुख नवीन जोशीका अनुसार बन्धक बनाइएका युवाहरूलाई दुई सातादेखि १० महिनासम्म कोठामा थुनेर राखिएको थियो । कुटपिट र डर धम्कीका कारण उनीहरूको शरीरमा चोटपटक देखिएको छ ।

भारतीय सञ्चार संस्था हिन्दुस्तान दैनिकको रिपोर्टअनुसार, युवाहरूलाई तीन वटा कोठामा बन्दी बनाइएको थियो । उद्यमसिंह नगरका प्रहरी अधीक्षक (एसपी) उत्तम सिंह नेगीले बन्धक बनाइएको सूचनापछि तत्काल उद्धार अभियान चलाएको बताए । उनले आपराधिक कार्यमा नेपाली नागरिककै संलग्नता रहेको खुलासा गरेका छन् । प्रहरीले धनगढीका वीरेन्द्र शाहीसहित दुई भारतीय नागरिकलाई पक्राउ गरी अनुसन्धान समेत सुरु गरेको उनले बताए ।

प्रहरी अनुसन्धानले घटना सुनियोजित आपराधिक सञ्जालको हिस्सा रहेको देखाएको छ । आकर्षक जागिरको प्रलोभन देखाएर नेपालबाट युवाहरूलाई उत्तराखण्ड बोलाउने, कागजात बनाउने बहानामा २० देखि ५० हजार भारतीय रुपैयाँ असुल्ने र त्यसपछि डर धम्की दिएर बन्धक बनाउने गरिएको पाइएको छ ।

बन्धक बनाइएकाहरूलाई काममा पठाउने आश्वासन दिएर झुलाउने र पुनः नेपालबाट थप मानिस ल्याउन बाध्य पार्ने गरेको जोशीले बताए । “यो एउटा चक्र हो, जहाँ एक व्यक्तिबाट पैसा असुलेपछि उसैलाई प्रयोग गरेर अरूलाई फसाइन्छ,” उनले भने ।

बन्धनबाट भागेर आएका एक युवकले ताप्लेजुङ जिल्ला प्रशासनमा उजुरी दिएपछि घटना बाहिरिएको प्रहरीले जनाएको छ । उनले कपडा कम्पनीमा हिसाब–किताबको जागिरको प्रलोभनमा चिनजानकै व्यक्तिले उत्तराखण्ड बोलाएको र त्यहाँ पुगेपछि कोठामा थुनेर शारीरिक–मानसिक यातना दिएको बयान दिए । “नेपालका विभिन्न जिल्लाबाट धेरै जना यहाँ छन्, यस्तो अवसर बारम्बार आउँदैन भन्दै बोलाइयो, तर यहाँ आएपछि हामीलाई यातना दिइयो,” उनको उजुरीमा उल्लेख छ ।

ताप्लेजुङ प्रशासनमार्फत दिल्लीस्थित नेपाली दूतावासमा सूचना पुगेपछि दूतावासले ‘किन इन्डिया’ सँग सहकार्य गरेको थियो । दूतावासको पत्राचार र उत्तराखण्ड प्रहरीको समन्वयमा ३५ जनाको उद्धार सम्भव भएको हो । जोशीका अनुसार यातनाकै कारण ताप्लेजुङका एक २८ वर्षीय युवाको मृत्यु समेत भएको थियो । “अरू नेपाली पनि बन्धक रहेको सूचना छ, उनीहरूको उद्धारका लागि हामी निरन्तर लागिरहेका छौँ,” उनले भने ।

घटनाले मानव तस्करी र बन्धक बनाउने आपराधिक सञ्जालको डरलाग्दो रूपलाई उजागर गरेको छ । नेपाली युवाहरूलाई रोजगारीको आडमा ठगी र यातनाको सिकार बनाउने यस्ता गतिविधिविरुद्ध कडा कारबाही र सचेतनाको खाँचो देखिएको छ ।