वीरगन्ज । सरकारबाट पैसा नआएको भन्दै कोरोना बिमाको भुक्तानी रोकेका बिमा कम्पनीहरूले बिमितलाई ६ अर्ब १६ करोड रुपैयाँ तिर्न बाँकी छ । यो यही असार २३ सम्म परेका दाबीमध्ये कम्पनीहरूले भुक्तानी गर्न बाँकी रकम हो ।सोही अवधिसम्म १० अर्ब ९७ करोड ७३ लाख रुपैयाँ बराबरका १ लाख १४ हजार ६ सय ३३ वटा दाबी परेका छन् । तीमध्ये ४ अर्ब ८१ करोड ११ लाख रुपैयाँ भुक्तानी भइसकेको छ ।
करिब सवा ६ अर्ब रुपैयाँ भुक्तानी गर्न बाँकी रहेको बिमा समितिको तथ्यांक छ । भुक्तानी भइसकेको रकममध्ये ३ अर्ब ५० करोड रुपैयाँ बिमा पुलअन्तर्गत र १ अर्ब ३१ करोड रुपैयाँ बिमा कम्पनीले तिरेका हुन् । पुलमार्फत भएको भुक्तानीमा बिमा कम्पनी, बिमा समिति र पुनर्बिमा कम्पनीले योगदान गरेका हुन् ।
कोरोना बिमामा सरकारले दिनुपर्ने रकम नआउँदा बिमितलाई भुक्तानी दिन नसकिएको बिमा कम्पनीहरूको भनाइ छ । ‘सरकारबाट पैसा नआएकाले भुक्तानीको काम भएको छैन,’ नेपाल बिमक संघका महासचिव चंकी क्षेत्रीले भने, ‘बिमितलाई परेको मर्काबारे थाहा छ । तर कम्पनीले धेरै जोखिम लिन सक्ने कुरा पनि भएन ।’ कम्पनीले भुक्तानी रोकेपछि मापदण्ड पुगेका नयाँ–पुराना सबै बिमितले बिमा रकम पाएका छैनन् । संक्रमित भएपछि आफूले पाउनुपर्ने बिमा रकम नपाउँदा औषधोपचार गर्न अप्ठ्यारो भएको छ नै, बिमाप्रतिको विश्वास पनि गुमेको बिमितको गुनासो छ ।
गत सातासम्म सरकारले कोरोना बिमा दाबी र कोरोना बिमा लेखमा दिनुपर्ने अनुदानबापत ७ अर्ब ४५ करोड ६२ लाख रुपैयाँ भुक्तानी गर्न बाँकी रहेको समितिको तथ्यांक छ । दाबी संख्या बढेअनुसार सरकारले दिनुपर्ने रकम पनि बढ्दै जान्छ । बिमा मापदण्डअनुसार सरकारले पनि कोरोना बिमाको दायित्व व्यहोर्ने प्रावधान छ । सोही प्रावधानअन्तर्गत सरकारले व्यहोर्नुपर्ने रकम भुक्तानीका लागि बिमा समितिमार्फत कम्पनीहरूले साढे ३ महिनाअघि (गत चैत दोस्रो साता) सरकारसँग ३ अर्ब रुपैयाँ माग गरेका छन् । समितिले गत चैत दोस्रो साता अर्थ मन्त्रालयलाई पत्र लेखेर उक्त रकम मागेको हो ।
सरकारले उक्त रकम अझै दिएको छैन । नियामक निकाय बिमा समितिले अर्थ मन्त्रालयबाट पैसा आउने आश्वासन आएको बताएको छ । ‘यसबारे अर्थमन्त्री र अर्थ सचिवसँग कुरा भइरहेको छ । अब छिट्टै पैसा आउने आश्वासन पाएका छौं,’ बिमा समितिका अध्यक्ष सूर्यप्रसाद सिलवालले भने, ‘त्यो रकम आएपछि कम्पनीहरूले भुक्तानी सुरु गर्छन् ।’ यही असारभित्रै केही रकम दिने तयारी भएको अर्थसचिव शिशिर ढुंगानाले बताए । ‘यही आर्थिक वर्षभित्रै कम्पनीहरूलाई केही रकम भुक्तानी गर्छौं,’ उनले भने, ‘बाँकी रकम पनि विस्तारै पठाउँछौं ।’
यही असार २३ सम्म १७ लाख ५८ हजार ३ सय ४३ कोरोना बिमालेख बिक्री भएका छन् । ती बिमालेखबाट कम्पनीहरूले १ अर्ब ५ करोड रुपैयाँ बिमा शुल्क संकलन गरेका छन् । कोरोना बिमा मापदण्डमा उल्लिखित व्यवस्थाअनुसार सरकारले व्यहोर्नुपर्ने दायित्वअन्तर्गतको रकम मागिएको हो । २०७७ जेठमा बिमा समिति, बिमा कम्पनी, पुनर्बिमा कम्पनी र सरकारबीच भएको सहमतिअनुसार कोरोना बिमामा परेका दाबीमध्ये १ अर्ब रुपैयाँसम्मको दाबी भुक्तानी बिमा कम्पनीहरूले नै गर्नुपर्नेछ ।