लण्डन (बीबीसी) । बेलायतका वैज्ञानिकहरूले १९२१ मा विकसित बीसीजी भ्याक्सिनको परीक्षण गर्न थालेका छन् कि यसले कोविडबाट जीवन बचाउन सक्छ कि सक्दैन भनेर।खोप क्षयरोग रोक्नको लागि डिजाइन गरिएको थियो, तर त्यहाँ अरू प्रमाणहरू छन् जसले यसले अन्य संक्रमणहरूबाट पनि सुरक्षित राख्न सक्छ।लगभग १,००० व्यक्ति एक्सेटर विश्वविद्यालयमा ट्रायलमा भाग लिने छन्।

तर जब युकेका लाखौं व्यक्तिहरूले बच्चाको रूपमा बीसीजी ज्याब लिइसकेका हुन्छन्, यस्तो सोच छ कि तिनीहरूलाई फेरि फाइदाका लागि खोप लगाउनु पर्छ।खोपहरू प्रतिरक्षा प्रणालीलाई उच्च लक्षित तरीकाले प्रशिक्षण दिनको लागि डिजाइन गरिएको हो जसले एक विशेष संक्रमणको बिरूद्ध स्थायी सुरक्षा छोड्दछ।

तर यस प्रक्रियाले प्रतिरक्षा प्रणालीमा व्यापक फराकिलो परिवर्तनहरू पनि निम्त्याउँछ। यसले अन्य संक्रमणहरूको प्रतिक्रिया बढाउँदछ जस्तो देखिन्छ र वैज्ञानिकहरूले आशा गर्छन् कि यसले हाम्रो शरीरलाई कोरोनाभाइरसको बिरूद्ध एक फाइदा पनि दिन सक्छ।

अघिल्लो क्लिनिकल परीक्षणहरूले बीसीजी जाबले गिनी(बिसाउमा नवजात शिशुहरूमा मृत्यु ३८ प्रतिशतले कम गरेको देखायो, धेरै जसो निमोनिया र सेप्सिसका घटनाहरूलाई घटाएर। दक्षिण अफ्रिकामा गरिएको अध्ययनले खोपलाई नाक, घाँटी र फोक्सोमा संक्रमण ७३ प्रतिशत घटाउन जोड्योस नेदरल्याण्ड्समा गरिएको प्रयोगले देखायो कि बीसीजीले शरीरमा पहेंलो ज्वरो भाइरसको मात्रा घटायो। विश्वव्यापी रूपमा यो ठूलो महत्त्वको हुन सक्छ,’ एक्सेटर मेडिकल स्कूल युनिभर्सिटीका प्रोफेसर जोन क्याम्पबेलले बीबीसीलाई बताए।

‘हामी सोच्दैनौं कि यो कोविडमा विशिष्ट हुनेछ, यसले कोविड खोपहरू भित्र आउनको लागि धेरै वर्ष किन्न सक्ने सम्भाव्यता छ र हुनसक्छ अन्य उपचारहरू विकसित गर्न सकिन्छ।’ बेलायतको ट्रायल अन्तर्राष्ट्रिय ब्रेस-स्टडीको हिस्सा हो, जुन अष्ट्रेलिया, नेदरल्याण्ड्स, स्पेन र ब्राजिलमा पनि कूल १०,००० मानिसहरूलाई भर्ती गर्दैछ। यसले स्वास्थ्य र स्याहारकर्मीहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्दछ, किनकि तिनीहरू कोरोनाभाइरसको सम्भावना बढी हुन्छ, त्यसैले खोप प्रभावी छ कि छैन भनेर अनुसन्धानकर्ताहरूले बढी चाँडो जान्न सक्दछन्।

एक्सेटरका जीपी, साम हिल्टनले ट्रायलमा भाग लिइरहेका छन्, किनकि एक डाक्टरको रूपमा उनलाई कोभिड समात्ने खतरा बढी छ। ‘त्यहाँ एक राम्रो सिद्धान्त छ बीसीजीले तपाईलाई कोभिड पाउँदा अस्वस्थ हुन सक्ने सम्भावना कम हुन्छ,’ उनले बीबीसीलाई भने। ‘त्यसैले म यो मेरो लागि एक बिट सुरक्षित हुनको लागि एक संभावितको रूपमा देख्दछु, जसको अर्थ म यो जाडोमा काम गर्न आउने बढी सम्भावना हुँदछ।’ विश्व स्वास्थ्य संगठनका महानिर्देशक डा टेड्रस अधानम घबेरियसस, लान्सेट लेखका एक लेखक हुन् जससँग बीसीजी खोपले ‘रोग-विशेष खोपको विकास हुनु अघि अन्तर खाली गर्न सक्नेू सम्भावना रहेको बताएको छ।

‘यो कोभिड १ बलम र भविष्यका महामारीहरूको प्रतिक्रियामा महत्वपूर्ण उपकरण हुनेछ,’ लेख भन्छ। यद्यपि बीसीजी खोप दीर्घकालीन समाधान हुँदैन। कोविडमा कुनै सुधारिएको लचिलोपन बिग्रनु पर्ने हुन्छ जसको अर्थ बीसीजीको साथ बाल्यावस्थामा खोप लगाइएको व्यक्तिहरूको अब सुरक्षा हुँदैन। बीसीजी २०० द्दण्ण्छ देखि बेलायतमा नियमित प्रयोग भएको छैन किनभने क्षयरोगको स्तर यति कम छ। थप रूपमा, खोपले प्रतिरक्षा प्रणालीलाई एन्टिबडीहरू र विशेषज्ञ सेता रक्त कोशिका उत्पादन गर्न तालिम दिँदैन जसले कोरोनाभाइरसलाई चिन्न र लड्छ।

ठूलो लक्ष्य विशेष गरी कोरोनाभाइरसलाई लक्षित गर्ने खोप रहन्छ। अक्सफोर्ड युनिभर्सिटीमा विकसित दसवटा त्यस्ता खोपहरू क्लिनिकल अनुसन्धानको अन्तिम चरणमा छन्।अक्सफोर्ड भ्याक्सिन समूहका प्रोफेसर एन्ड्र्यू पोलार्डले बीबीसीलाई यसो भने, ‘धेरै जसो खोपहरूले काम गर्ने तरिका भनेको तपाईंले रोकथाम गर्न खोज्नु भएको जीवाणु बिरूद्ध धेरै खास प्रतिरोधात्मक प्रतिक्रिया देखाउनु हो।’

‘तर राम्रो प्रतिरोधात्मक प्रतिक्रिया बनाउनको लागि, त्यहाँ प्रतिरक्षा प्रतिक्रिया को एक बरु गैर-विशिष्ट पनि छ र यसले भविष्यमा प्रतिरक्षा प्रणालीले प्रतिक्रिया दिन सक्षम हुने तरिकालाई परिवर्तन गर्दछ।‘हामीसँग आजको समस्या यो हो कि म तपाईंलाई अरू खोपहरूसँग के गर्न सक्छु भनेर बताउन सक्दिन किनभने कोरोनाभाइरससँग प्रतिक्रिया गर्ने तपाईंको क्षमतालाई सुधार गर्ने प्रयास गर्न हामीसँग कुनै प्रमाण छैन।’