बारा । उपराष्ट्रपतिमा रामसहाय प्रसाद यादव निर्वाचित भएपछि बारा निर्वाचन क्षेत्र नम्बर २ रिक्त छ । सो क्षेत्रमा निर्वाचन आयोगले आगामी वैशाख १० गते उपचुनाव गर्ने घोषणा गरिसकेको छ । उपचुनावको तयारी चलिरहँदा गत आम निर्वाचनमा हार व्यहोरेका मधेश केन्द्रित दलका शिर्ष नेताहरुले बारा-२ बाट चुनाव लड्ने चर्चा सुरु भएको छ । जनता समाजवादी पार्टी नेपाल (जसपा) बाट अध्यक्ष उपेन्द्र यादव र लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टी नेपाल (लोसपा) बाट वरिष्ठ नेता राजेन्द्र महतोले उपचुनाव लड्ने आन्तरिक तयारी गरिरहेको चर्चा छ । अर्को तर्फ डा. सिके राउत नेतृत्वको जनमत पार्टी र प्रभु साहको आम जनता पार्टी (आजपा) ले पनि यादव र महतोविरुद्ध आफ्नो उम्मेदवार उठाउने तयारी गरिरहेका छन् ।
आम निर्वाचनमा यादव सप्तरीमा डा. सिके राउत र महतो सर्लाहीमा महेन्द्र राय यादवससँग पराजित भएका थिए । उनीहरु अहिले बारा-२ बाट जितेर संसद् प्रवेश गर्ने रणनीतिमा छन् । लोसपा बाराका अध्यक्ष नवलकिशोर सिंहले बारा-२ बाट पार्टीका वरिष्ठ नेता महतोलाई चुनाव लडाउने विषयमा पार्टीमा छलफल भइरहेको बताए । जसपा राजनीतिक समितिका सदस्य प्रमोद गुप्ताले बारा-२ बाट पार्टी अध्यक्ष यादवलाई नै उम्मेदवार बनाउने जानकारी दिए । पार्टीले केही दिनभित्रैमा निर्णय गर्ने उनले बताए । राष्ट्रिय राजनीति, मधेश आन्दोलनमा गरेको योगदानलगायतका विभिन्न कारणले यादवको आवश्यकता संसद्मा रहेको महसुस बाराका जनताले गरेको दाबी गुप्ताको छ ।
जनमत पार्टीका नेता बीपी साहले पार्टीले स्थानीय उम्मेदवारलाई उठाउने बताए । आजपाका प्रवक्ता सिवि साहका अनुसार उनको पार्टीले छिटै नै उम्मेदवारबारे टुंगो लगाउनेछ । पार्टीभित्र आन्तरिक छलफल भइरहेको भन्दै उनले स्थानीय उम्मेदवारलाई पार्टीले टिकट दिने योजना रहेको सुनाए । उता जनमत र आजपाले उम्मेदवार कसलाई बनाउने भन्नेमा निष्कर्षमा पुग्न सकेका छैनन् । यद्यपि दुवै दलले स्थानीय नेतालाई उम्मेदवार बनाउने विषयमा पार्टीको आन्तरिक छलफलमै रहेका छन् । बारा-२ मा लोसपा, जसपा, जनमत र आजपाको पकड बलियो रहेको छ । चारवटै दलले छुटाछुटै उम्मेदवार उठाउने र राष्ट्रिय एवं ठूला दलको समर्थन प्राप्त गर्न सत्तारूढ गठबन्धनभित्र आन्तरिक छलफल थालेका छन् । यी चारवटै दल प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ नेतृत्वको सत्तारूढ गठबन्धनभित्र रहेका छन् ।
रणनीति आ–आफ्नै
नेकपा एमाले र जसपा गठबन्धनको साझा उम्मेदवार बनेका रामसहाय यादव निर्वाचित भएका थिए । अहिले उनी उपराष्ट्रपति भएपछि साझा उम्मेदवार भएर संसद् प्रवेश रणनीति उपेन्द्रको रहेको छ । उपेन्द्रले बाराबाट निर्वाचित सरोज यादवलाई मधेश प्रदेशको मुख्यमन्त्री बनाए । यसैबीच बारा-२ बाट स्वतन्त्र उम्मेदवार बनेका रामकिशोर यादवलाई जसपामा भित्र्याए । अन्य स्वतन्त्र उम्मेदवारलाई समेत पार्टीमा भित्र्याउँदै उपेन्द्र निर्वाचन विजयी हुने रणनीतिमा छन् । उता बुधबार जनमत पार्टीले कलैयामा बृहत् आमसभाको आयोजना गर्यो । आमसभालाई सम्बोधन गर्दै डा. सिके राउतले सप्तरीजस्तै बारामा पनि उपेन्द्रलाई पराजित गर्ने उद्घोष गरे । सप्तरीमा राउत र उपेन्द्रबीच प्रतिस्पर्धा भएको थियो । लोसपा र आजपाले समेत छिटै नै कलैयामा बृहत् आमसभा गर्ने आन्तरिक तयारीमा जुटेका छन् । जनमत र जसपालाई टक्कर दिनेगरी उनीहरू आमसभा गर्ने तयारी पार्टीको स्थानीय कमिटीले गरिरहेको छ ।
गत ४ मंसिरको निर्वाचनमा एमाले–जसपा गठबन्धनबाट उम्मेदवार बनेको उपराष्ट्रपतिमा निर्वाचित रामसहायले १३ हजार ८ सय २२ मत प्राप्त गरेर निर्वाचित भएका थिए । कांग्रेस–माओवादी सहित तत्कालीन पाँच दलीय गठबन्धनबाट माओवादीका उम्मेदवार शिवचन्द्र कुसवाहाले १३ हजार ४ सय ६८ मत प्राप्त गरेका थिए । त्यसैगरी, स्वतन्त्र उम्मेदवार बनेका रामकिशोर ११ हजार २ सय ५० मत, रोशन यादवले १० हजार ७ सय ५० मत र अरुणकुमार ज्ञवालीले ७ हजार ६ सय ९८ मत पाएका पाएका थिए ।
स्वतन्त्र उम्मेदवारको छुटै गठबन्धन
गत निर्वाचनमा छुटाछुटै स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएर पराजित भएका उम्मेदवारबीच समेत गठबन्धन बन्ने भएको छ । स्वतन्त्र उम्मेदवार रोशन, अरुण ज्ञवाली र माओवादीले पुनः टिकट नदिए शिवचन्द्रसहितका नेताले छुटै गठबन्धन बनाएर एउटा साझा उम्मेदवार उठाउने तयारी गरेका छन् । स्वतन्त्र उम्मेदवार रहेका रामकिशोर जसपामा प्रवेश गरिसकेका छन् । माओवादीले जसपालाई समर्थन गर्ने चर्चा चलिरहेका बेला जिल्लामा माओवादीबाट उम्मेदवार बनेका शिवचन्द्रले कुनै हालतमा उपेन्द्रलाई समर्थन नगर्ने निष्कर्षमा पगेका छन् । छुटाछुटै स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएर पराजित हुनेहरूले गठबन्धन बनाएर कुनै एकलाई पुन उम्मेदवार बनाउने र उपेन्द्र, राजेन्द्रलाई हराउने रणनीतिमा छन् । निर्वाचन आयोगका अनुसार बारा २ सहित तनहुँ र चितवनमा समेत १० वैशाखमै उपनिर्वाचन हुनेछ । तनहुँ र चितवनमा समेत उम्मेदवार हुन विभिन्न पार्टीबीच आन्तरिक छलफलले तीव्रता पाएको छ ।