वीरगंज | आज डिसेम्बर ८। दक्षिण एसियाली क्षेत्रीय सहयोग संगठन (सार्क) चार्टड डे। ३६औं सार्क चार्टड डेमा प्रधामन्त्री केपी शर्मा ओलीले परराष्ट्र मन्त्रालयमार्फत शुभकामना सन्देश दिँदै सार्कको आवश्यकताबारे चर्चा गरेका छन्। ओलीले ३६ वर्षमा सार्कले दक्षिण एसियाली राष्ट्रहरुको साझा फोरमको रुपमा काम गरेको र क्षेत्रीय साझेदारी र सहकार्य प्रवर्द्धन गरेको बताएका छन्।
ओलीले वर्तमान कोरोना संक्रमणको अवस्थामा क्षेत्रीय रुपमा सार्कले संयुक्त प्रयास र सहकार्य गर्नुपर्ने भन्दै सार्कलाई गति दिन छिट्टै शिखर सम्मेलन हुनुपर्ने औंलाएका छन्।
पछिल्लो पटक नेपालले सन् २०१४ मा काठमाडौंमा सार्क शिखर सम्मेलन आयोजना गरेको थियो। त्यसपछि सार्क सम्मेलन आयोजना गर्ने पालो पाकिस्तानको थियो। सन् २०१६ को नोभम्बरमा पाकिस्तानको इस्लामावादमा १९ औं सार्क शिखर सम्मेलन हुने तय भइसकेको थियो।
भारतले पाकिस्तानमा हुने सम्मेलनमा सहभागी नहुने अडान लिएका कारण ६ वर्षदेखि सार्क सम्मेलन हुन सकेको छैन। उक्त सम्मेलनमा सहभागी हुन भारतसँगै भुटान, अफगानिस्तान र बंगलादेशले समेत अस्वीकार गरेका थिए।
भारत र पाकिस्तानको आन्तरिक द्वन्द्वका कारण क्षेत्रीय संगठन नै लाचार बन्दा सार्कको अध्यक्ष नेपालले कुनै ठोस् पहल गर्न सकिरहेको छैन। यसबीच आज ओलीले चार्टड डेकै दिन सार्कको औचित्यबारे उल्लेख गर्दै महामारीको क्षेत्रीय सहयोग र सहकार्यलाई गतिशील बनाउन सार्क बैठक बस्नु पर्ने बताएका छन्।
यता, सार्क बैठकबाट भागिरहेको भारत अहिले पनि इस्लामावाद जान तयार देखिँदैन। भारतले पाकिस्तानमाथि ‘आतंकवाद’लाई प्रोत्साहन गरेको आरोप लगाउँदै आएको छ। भारतमा हुने आतंकवादी गतिविधिमा पाकिस्तानको हात रहने गरेको भारतीय बुझाइ छ। त्यसैले भारत पाकिस्तान जान इच्छुक छैन। र, सन् २०१४ यता सार्क बैठक हुन सकिरहेको छैन।
चार्टड डे को अवसरमा शुभकामना सन्देश दिँदै भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले अहिलेकै परिस्थितिमा सार्क शिखर सम्मेलन हुन नसक्ने संकेत दिएका छन्।
मोदीले आतंकवाद र हिंसा मुक्त वातावरणमा मात्रै सार्कको पूर्ण सम्भावना रहेको बताएका छन्। ‘आतंकवाद र हिंसा’ भनेर पाकिस्तानतर्फ संकेत गर्दै मोदीले आतंकवादलाई समर्थन र बढावा दिने शक्तिलाई पराजित गर्नुपर्ने बताएका छन्। आतंकवालाई पराजित गरेमात्रै सुरक्षित र समृद्ध दक्षिण एसियाको सामूहिक रुपमा निर्माण हुने मोदीले उल्लेख गरेका छन्।
सार्कमा ८ वटा राष्ट्र सदस्य छन्। कुनै एकमात्र राष्ट्रले पनि बैठकका लागि सहमति जनाएन भने बैठक हुन सक्दैन। त्यसैले भारतले पाकिस्तानलाई घेर्न सार्कलाई ‘बन्धक’ बनाएको विश्लेषकहरु बताउँछन्।
सार्कको अध्यक्षता गरिरहेको नेपालका प्रधानमन्त्री ओलीले सार्क बैठक हुनुपर्ने बताइरहँदा मोदी भने पुरानै आतंकवादको कुरा गरिरहेका छन्। यस अवस्थामा कुनै ‘न्यूट्रल’ क्षेत्रमा बैठक गर्ने बारेमा पनि छलफल भइरहेको छ।
मोदीले हाललाई सार्क बैठकमा सहभागी हुने कुनै आधार नदेखाए पनि भारतले क्षेत्रीय सहयोग भने जारी र कोरोना संक्रमणसँग लड्न सहयोग गर्ने बताएका छन्। तर भारतले कोभिड फन्ड अन्तर्गत पाकिस्तानलाई भने कुनै सहयोग गरेको छैन।
