वीरगंज। स्वस्थ मनको लागि स्वस्थ शरीर नै अनिवार्य हुन्छ । यो पुरानो भनाई हो तर शाश्वत सत्य पनि । जे भए पनि यदि हामी हाम्रो कुराकानीमा केही चीजहरू समावेश गर्दछौं र केही नियमहरू पालना गर्दछौं भने हामी आफैंलाई बढी सजिलै फिट राख्न सक्छौं । यसको लागि केही महत्वपूर्ण कुराकानीको बारेमा जानकारी राख्नुपर्छ ।
कसरतको कमाल
हिँड्दा सामान्यतया हामी १ मिनेटमा ४० देखि ५० कदम चाल्ने गर्छाैं । तर दौडने क्रममा हाम्रो कदम ८० कदमसम्म पुग्न सक्छ । चिकित्सकहरूका अनुसार हप्तामा ५ दिन कार्डियो एक्सरसाइज गर्ने हो भने यसले शरीरलाई फिट राख्न मद्धत गर्छ । एक्सरसाइज सुरु गर्नुभन्दा पहिले ५ मिनेट वार्मअप गर्न सकिन्छ र सकिएपछि ५ मिनेटमा यो सम्पन्न गर्न सकिन्छ ।
सास फेर्न सिक्नुहोस्
दैनिक आधा घण्टा योग गर्नुहोस् । आसन, ध्यान, गहिरो सास र अनुलोम÷विलोमको रुपमा यसलाई समावेश गर्नुहोस् । बिहान १०–१५ मिनेट गहिरो सास फेर्दा यसले शरीरको श्वासप्रश्वासमा हुने समस्यालाई ७० प्रतिशतसम्म समाधान गर्न सक्छ ।
बिहान र साँझ १०–१० मिनेटका लागि ध्यान गर्नुहोस् । यसले शरीरमा अक्सिजनको मात्रा बढाउँछ र रक्तचापलाई पनि नियन्त्रण गर्छ ।
अपनाउन सकिन्छ ‘८० को सूत्र’
पेटको चौडाइ, मुटुको धड्कन, खराब कोलेस्ट्रोल, खाली पेटमा चिनी खानु र निम्न रक्तचाप ८० भन्दा कम राख्नुहोस् । दैनिक ८० पटक ताली बजाउनुहोस् र दैनिक ८० पटक हाँस्नुहोस् ।
दैनिक ८० एमएलभन्दा धेरै मदिरा नपिउनुहोस्, दुई हप्तामा ८० ग्रामभन्दा धेरै नुन नखानुहोस्, हप्तामा ८० मिनेट एरोबिक्स र ८० मिनेट स्ट्रेचिङ एक्सरसाइज अनिवार्य गर्नु राम्रो हुन्छ । यसैलाई नै ८० को सूत्र नामले समेत चिनाउने गरिन्छ ।
जीवनमा शक्ति आर्जन गर्नको लागि कम वजन
–महिनाभरिमा २ किलोग्रामभन्दा धेरै तौल घटाउने लक्ष्य नराख्नुहोस् । यदि तपाईंले धेरै छिटो तौल घटाउनु भयो भने फेरि निश्चित समयपछि तौल बढ्ने सम्भावना हुन्छ । किनकि अधिक खानाले मेटाबोलिजम कम गर्छ ।
– दैनिक ५०० क्यालोरी खपतको लक्ष्य राख्नुहोस् तर कम खाएर त्यो लक्ष लिनु उपयुक्त हुँदैन । यसको लागि खानाबाट २५० र अभ्यासबाट २५० ग्राम क्यालोरी घटाउनुहोस् ।
–वजन कम गर्ने समयमा ६० प्रतिशत कार्डियो र ४० प्रतिशत स्ट्रेथनिङ एक्सरसाइजको सन्तुलन राख्नुपर्छ । कार्डियोका लागि एरोबिक्स, पौडी खेल्ने, साइक्लिङ आदिको लागि छिटो हिँड्नुहोस् ।
रक्तचापलाई नियन्त्रणमा राख्नुहोस्
तपाईंको तल्लो रक्तचापको मात्रालाई ८० एमएमएचजी भन्दा कम राख्नुहोस् । यदि तपाईंको तल्लो रक्तचापको मात्रा सो विन्दुभन्दा बढी छ भने चिकित्सकलाई जचाउन जानुपर्छ ।
स्वस्थ खानाको आवश्यकता
– दिनमा ५/६ पटक थोरै थोरै खाना खाने बानी बसाल्नुहोस् । मुटु र कलेजोलाई फिट राख्न त्यस्ता चीजहरू खानु जरुरी हुन्छ । जुन खानामा पर्याप्त मात्रामा फाइबर पाइन्छ त्यस्तो खाना जस्तै गहुँ लगायतको खाना, दलिया, नरिवल जस्ता खानेकुरामा हुने कोलेस्ट्रोलले शरीरमा कोलेस्ट्रोलको समस्यालाई समाधान गराउँछ ।
–हरिया तरकारीहरू, सूर्यमुखी बीउहरू, फ्लेक्स बीउहरू आदि खानुहोस् । तिनीहरूमा फोलिक एसिड हुन्छ, जसले कोलेस्ट्रोलको स्तर कायम राख्न मद्दत गर्छ ।
मैदा र चिनी खतरनाक
–ट्रान्स फ्याट स्वास्थ्यको लागि निकै हानिकारक हुन्छ । ट्रान्स फ्याट बनाउँदा प्रायः तेल तातो गरिन्छ वा तेललाई छिटो तताएर खाद्य वस्तु तयार पारिन्छ ।
–परिष्कृत कार्बोहाइड्रेट (सेतो चिनी, सेतो चामल र सेतो आटा) बोसोभन्दा धेरै हानिकारक हुन्छ । तपाईंको खानाबाट तिनीहरूलाई हटाउनु नै उपयुक्त हुन्छ । चिनीको सट्टा सखर, सेतो चामलको सट्टा खैरो चामल प्रयोग गर्न सकिन्छ ।
