विराटनगर । मोरङको पथरीशनिश्चरे नगरपालिका २ की ६२ वर्षीया सानकुमारी राईलाई बल्लतल्ल अस्पताल भर्ना गराइयो । आफन्तले जसोतसो अस्पताल त पुर्याए तर, उपचार नपाएपछि उनको मृत्यु भयो ।
पिसाब रोकिएर राईलाई बुधबार साँझ निकै अफ्ठ्यारो महसुस भयो । परिवारले हतार-हतार साँझ ८ बजेतिर पथरीको मोरङ डाइग्नोस्टिक सेन्टरतर्फ लगे । तर, त्यहाँ उपचार सम्भव हुने देखिएन । चिकित्सकले ठूलो अस्पताल लैजान सुझाव दिए । बिर्तामोडको बीएन्डसी अस्पताल ‘रिफर’ गरिदिए । एम्बुलेन्समा चढाएर बिर्तामोड लगियो । तर, त्यहाँको अस्पतालले ‘भर्ना लिन्नौं अन्तै लैजानुस्’ भनिदियो । परिवार बिलखबन्दमा परे । ‘यति ठूलो अस्पतालले त भर्ना लिएन अब कता लैजानु ?’
एम्बुलेन्स बिर्तामोडबाट फेरि पश्चिमतर्फ हुइँकियो । पथरी-बिर्तामोड-इटहरी र त्यसपछि विराटनगर धाउँदा राति करिब दुई सय किलोमिटर यात्रा गर्नुपर्यो । इटहरीबाट एम्बुलेन्स दक्षिण प्रदेश १ को राजधानी विराटनगरतर्फ मोडियो । मध्यराति अर्को ठूलो अस्पताल विराट मेडिकल कलेजको गेटमा पुगेको एम्बुलेन्स भित्र छिर्न पाएन । विराटले पनि भर्ना लिएन । यो अस्पताल विराटनगरबाट माथि धरान-विराटनगर राजामार्गमै टाँसिएको छ ।
छोरी मेनुका राईले भनिन्, “पिसाब रोकिएको पीडाले आमा एम्बुलेन्समै हर्याक-हर्याक हुन थाल्नुभयो । त्यसपछि मैले चालकलाई हिँड अर्को अस्पताल जाउँ भनें ।” परिवारले विराटनगरकै विराट नर्सिङ होममा बिरामी पुर्याए । त्यहाँ पनि भर्ना हुन दिएनन् । फेरि गोल्डेन अस्पताल लगियो । गेटपालेले आकस्मिक कक्षमा प्रवेश निषेध गरे । ‘यहाँ हुँदैन अन्तै जानुहोस्’ भनिदिए ।
बिहान ४ बजेतिर राईलाई बल्ल सरकारी स्वामित्वको कोसी अस्पताल लगियो । कोसीले पनि भर्ना गर्न मानेन । “बिरामीलाई तलमाथि भए हामी जिम्मेवार हुन्छौ भन्यौं,” छोरी मेनुकाले भनिन्, “त्यसपछि बल्ल आइसोलेसनमा छिराए तर आमा आधाघण्टामै बित्नुभयो ।” उपचार पाइने आशमा रातभर अस्पतालका गेट-गेट चहार्दा-चहार्दै सानकुमारी सदाका लागि बिदा भइन् ।
उदयपुर बेलका नगरपालिका १ का २३ वर्षीय पदम राईको त एम्बुलेन्समै ज्यान गयो । श्रीमती र बहिनीले रातभर अस्पताल-अस्पताल दौडाए । भर्ना गर्ने प्रयास गरे । तर न कुनै अस्पतालले भर्ना लिए न डाक्टरले नै हेरे । ‘कोरोनासँग मिल्दोजुल्दो लक्षण देखिएको’ अस्पतालले दाबी गर्दै फर्काएका थिए । तर, उपचार गर्न प्रदेशको राजधानी आउँदासमेत उपचार पाएनन् । रातभर दौडिएर बिहानीपख कोसी अस्पतालको आकस्मिक कक्षअगाडि एम्बुलेन्स अडिएको थियो । त्यहीं उनको सास पनि रोकियो । कोसीले ‘आइसोलेसनमा भर्ना गर्न लाग्दालाग्दै मृत्यु भयो’ भन्दै हलुका प्रस्टीकरण दियो ।
अस्पताल परिसर छिरेपछि त बाँचिएलका भन्ने लागे पनि पदमको धड्कन अडियो । शरीर एकाएक चिसो भयो । हातगोडा चलेनन् । उनी पनि उपचार नपाई बिते । तर, मृत्युपछि भने पीपीई लगाएका स्वास्थ्यकर्मी आए । एम्बुलेन्सबाट शव झिके । स्वाब लिए । परीक्षण गर्न पठाए । रिपोर्ट नेगेटिभ आयो । सँगै आएका श्रीमती र बहिनीको पनि स्वाब लिइयो । तर कसैमा कोरोना देखिएन । “कोरोना रहेनछ लास घर लैजानुस भन्दै पठाए,” श्रीमतीले भनिन्, “भर्ना गरेर उपचार गरिदिएको भए त मेरा श्रीमान बाँच्ने थिए होला । के भएर मरे, मरे पत्तै भएन ।” कोसी अस्पतालको आइसोलेसन वार्डका संयोजक डा. लक्ष्मीनारायण यादव कोरोनाका कारण मिल्दोजुल्दो लक्षण भएका बिरामीलाई तुरुन्त भर्ना गर्न कठिन हुने बताउँछन् । उनी भन्छन्, “आइसोलेसनमा भर्ना गरेर तुरुन्त कोरोना परीक्षण गर्न पठाउँछौं । नेगेटिभ रिपोर्ट आउनेको उपचार सुरु भइहाल्छ । पोजेटिभ हुनेलाई अन्यत्र रेफर गर्छौं ।”
भदौ ६ गते सुनसरीको कोसी गाउँपालिका २ का अध्यक्ष हीरालाल यादवको अवस्था पनि उस्तै रह्यो । उनले पनि उपचार पाएनन् । घरमै हृदयाघात भएपछि परिवारले बीपी प्रतिष्ठान धरान लगे । भर्ना लिइएन । त्यहाँबाट बिर्तामोडको बीएन्डसी लगियो । त्यहाँ पनि उपचार भएन । अन्ततः अस्पताल डुलाउँदा-डुलाउँदै उनको पनि ज्यान गयो । अस्पतालले भर्ना लिएको र समयमै उपचार पाएको भए यादव बच्ने थिए भन्दै परिवारले गुनासो गरेका छन् ।
प्रदेश १ का ठूला अस्पतालले कोरोनाको बाहना बनाएर अन्य रोगीलाई भर्ना नगर्दा अकालमै ज्यान जाने क्रम बढ्दो छ । पहिले कोरोना परीक्षण गराउनुपर्ने भन्ने सर्तले अरु रोग लागेकाले उपचारै नपाउने खतरनाक अवस्था बढ्दै गएको छ । यसबारे सरकारले गरेका प्रयाससमेत विफल बनेका छन् । प्रदेश १ का सामाजिक विकासमन्त्री जीवन घिमिरेले अस्पतालहरूलाई बिरामी भर्ना गर्न निर्देशन दिए पनि त्यसको पालना हुन सकेको छैन । निजी अस्पतालले कोरोना बहाना बनाएर बिरामी फर्काउने क्रमले मृत्यु हुनेको संख्यासमेत थपिँदो छ ।
विराटनगरको नोबेल अस्पतालले बन्द इमरजेन्सी सेवा नियमित भएको जनाए पनि कठिन अवस्थाका अन्य रोगीलाई भर्ना हुन त्यहाँ पनि गाह्रो हुने गरेको छ । अस्पतालका प्रबन्धक नारायण दाहालले “बिरामीको अवस्था हेरेर भर्ना लिने र उपचारको व्यवस्था गर्दै आएको” बताएका छन् । तर, नोबेलले पनि बिरामीलाई फर्काउने गरेको छ । दाहाल भन्छन्, “अस्पताल पुगेका बिरामीले उपचार पाउनु उसको अधिकार हो ।”
तस्बिरः मृत्युपछि कोरोना पुष्टि भएका एकजना संक्रमितको शव व्यवस्थापन गर्न लैजाँदै नेपाली सेना ।रासस
