एजेन्सी । इजरायलले इरानलाई आणविक हतियार बनाउन नदिनका लागि गरिरहेको आक्रमणमा इजरायललाई सघाउनुपर्ने भनी चर्को आवाज उठिरहेको भए पनि राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पले त्यसलाई रोकिरहेका छन् । इरानको फोर्दोमा रहेको भूमिगत युरेनियम संवर्धन केन्द्रलाई बंकर बस्टर बमले ध्वस्त पार्ने सुनिश्चितता भए मात्र इरानमाथि अमेरिकाले आक्रमण गर्नुको अर्थ हुने ट्रम्पको धारणा रहेको द गार्डियन पत्रिकाले लेखेको छ । १३.६ टनको जीबीयू–५७ बमले फोर्दो केन्द्रलाई पूरै ध्वस्त पार्न सक्ने भनी ट्रम्पलाई बताइएको भए पनि उनी यसमा पूर्ण विश्वस्त नभएको बताइएको छ । अमेरिका यस युद्धमा सहभागी हुने भनी धम्की दिँदा इरान डराएर वार्तामा आउन सक्ने ट्रम्पको अपेक्षा छ । जीबीयू–५७ बमको प्रभावकारिताका विषयमा अमेरिकी रक्षा मन्त्रालय पेन्टागनमा व्यापक छलफल भइरहेको छ । फोर्दो केन्द्र जमीनभन्दा निकै मुनि भएकाले सीमित दायराको (ट्याक्टिकल) आणविक हतियार नै उपयोग गर्नुपर्ने हुन्छ भनी अमेरिकाका दुई रक्षा अधिकारीहरूलाई विज्ञहरूले बताएका छन् ।
ट्रम्पले फोर्दोमा आणविक हतियार प्रहार गर्न चाहेका छैनन् । अमेरिकाका रक्षामन्त्री पिट हेगसेथ र जोइन्ट चीफ्स अफ स्टाफका अध्यक्ष जनरल ड्यान केनले यस सम्भावनाका विषयमा ट्रम्पलाई बताएका छैनन् । तर ठूलो संख्यामा गैरआणविक जीबीयू–५७ बम प्रहार गरे पनि त्यसले सुरुङभित्रको आणविक केन्द्रलाई छेड्न नसक्ने बताइएको छ । त्यसले सुरुङलाई ध्वस्त पारेर आणविक केन्द्रलाई पुर्न मात्र सक्छ । उक्त आणविक केन्द्र जमीनबाट ३०० फीट मुनि रहेको इजरायली गुप्तचर निकायले विश्वास गरेको छ । त्यसैले पहिला गैरआणविक बमले जमीनलाई लचिलो बनाउने अनि त्यसपछि बी२ बमवर्षक विमानबाट ट्याक्टिकल आणविक बम प्रहार गरेर पूरै केन्द्रलाई ध्वस्त बनाउन सकिने विज्ञहरूले बताएका छन् । तर, ट्रम्प आणविक हतियार प्रहारको पक्षमा छैनन् । अमेरिकाको रक्षा मन्त्रालय अन्तर्गत रहेको डिफेन्स थ्रेट रिडक्शन एजेन्सीले यी आकलनहरू गरेको हो । उसले जीबीयू–५७ बमको परीक्षण गरेको छ र भूमिगत केन्द्रहरूमा अमेरिकी सेनाका बमहरूको सीमितताका बारेमा समीक्षा गरेको छ ।
जीबीयू–५७ बमहरूले इरानलाई अझै केही वर्षसम्म आणविक हतियार बनाउन सकिने युरेनियम संवर्धन गर्ने क्षमता घटाउँछ तर संवर्धन कार्यक्रमलाई पूरै अन्त्य गर्न सक्दैन । फोर्दो केन्द्रलाई ध्वस्त पार्नका लागि अमेरिका नै संलग्न हुनुपर्छ किनकि इजरायलसँग त्यति गहिरोमा रहेको केन्द्रसम्म पुग्ने बम छैन र त्यस्तो बम बोक्ने विमान पनि छैन । तर, यसभन्दा अघि फोर्दो जस्तो पहाडभित्रको सुरुङरूपी भौगोलिक संरचनामा फोर्दो प्रहार गरिएको इतिहास नभएकाले यो प्रभावकारी हुन्छ कि हुँदैन भन्नेमा पनि शंका छ । इजरायलले फोर्दोलाई ध्वस्त बनाउनका लागि अनेकौं उपायहरू अपनाउँदै आएको छ र त्यसक्रममा अमेरिकाको सहयोग पनि लिएको छैन । एकपटक इजरायलले हेलिकप्टरमा कमान्डोहरू राखेर आणविक केन्द्रमा पुग्ने र त्यसलाई बम हानेर ध्वस्त पार्ने प्रस्ताव पनि गरेको थियो । तर ट्रम्पले त्यस विकल्पलाई खारेज गरिदिएका थिए ।
