वीरगंज | चालु आर्थिक वर्षको साउन र भदौ महिनामा नेपालमा विदेशबाट करिब २ करोड ९९ लाख ५६ हजार रूपैयाँको प्याज आयात गरिएको छ। यो गत आर्थिक वर्षको दुई महिनाको तुलनामा २८७.४३ प्रतिशतले बढी हो। भन्सार विभागका तथ्यांकअनुसार, चालु वर्षको यस अवधिमा १ लाख ६ हजार ४३३ किलो प्याज नेपालमा भित्रिएको छ।

गत आर्थिक वर्षको साउन र भदौमा ७७ लाख ३२ हजार रूपैयाँको ५० हजार ५२७ किलो प्याज आयात गरिएको थियो। यस वर्षको वृद्धि प्रमुख रूपमा चीन र भारतबाट प्याजको बढ्दो आयातले सँगसँगै आएको छ।

भन्सार विभागका अनुसार, चालु आर्थिक वर्षको पहिलो दुई महिनामा भारतबाट १ करोड ५१ लाख २६ हजार र चीनबाट १ करोड ४८ लाख ३० हजार रूपैयाँको प्याज आयात भएको छ। गत आर्थिक वर्षमा भने ९ करोड रूपैयाँको ५ लाख ९३ हजार ५७६ किलो प्याज आयात गरिएको थियो।

गत वर्षको तुलनामा यो वृद्धि खाद्य सुरक्षा र बजारको मागका लागि सकारात्मक संकेत हो। तर, प्याजको मूल्य र उपलब्धतामा ध्यान दिनु पर्ने आवश्यकताबारे पनि सचेत गराइएको छ।
नेपालमा खाद्य सुरक्षा सुनिश्चित गर्न र आयातमा निर्भरता घटाउन स्थानीय उत्पादनलाई प्रवर्द्धन गर्न पनि आवश्यकता रहेको विज्ञहरूको तर्क छ। यसले दीर्घकालीन रूपमा खाद्य सुरक्षामा मद्दत गर्नेछ।

आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा सबैभन्दा बढी प्याजको आयात भारतबाट भएको थियो, जसको मूल्य ५ करोड ५८ लाख ७२ हजार रूपैयाँ थियो। त्यसैगरी, चीनबाट ३ करोड ४१ लाख ४८ हजार रूपैयाँको प्याज आयात भएको थियो।

नेपालमा प्याजको माग र आपूर्तिमा असमानता देखिँदै आएको छ, जसले गर्दा आयातमा वृद्धि आवश्यक भएको छ। बजारमा प्याजको मूल्य अस्थिर रहँदा, यसका लागि उपाय खोज्न आवश्यक भएको छ। भन्सार विभागले सरकारले प्याजको स्थानीय उत्पादन बढाउने प्रयास गरिरहेको बताएको छ, जसले आयातमा निर्भरता घटाउन मद्दत गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।

प्याजको आयातमा गरिएको वृद्धि, विशेष गरी महंगो सिजनको समयमा, उपभोक्ताको हितमा सकारात्मक परिवर्तनको संकेत हो। सरकारले भोलिका दिनमा पनि प्याजको आयातलाई नियमित राख्ने योजना बनाएको छ, जसले बजारमा मूल्य नियन्त्रणमा मद्दत गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।

विभागका अधिकारीहरूले स्थानीय किसान र उत्पादकलाई पनि उत्पादनमा ध्यान दिन र आधुनिक प्रविधि अपनाउन प्रोत्साहित गरिरहेका छन्। यसले दीर्घकालिक रूपमा नेपाललाई खाद्य सुरक्षामा आत्मनिर्भर बनाउन सहयोग गर्नेछ। सरकार र भन्सार विभागले कृषि क्षेत्रको विकासमा ध्यान दिनु आवश्यक रहेको छ, ताकि भविष्यमा प्याजको उत्पादन र आपूर्ति सन्तुलित रहन सकोस र आयातमा निर्भरता घट्न सकोस्।