वीरगञ्ज। भारतले कच्चा र प्रशोधित खानेतेलको आयात करमा २० प्रतिशतले वृद्धि गरेको छ, जसले किसानहरूलाई सहयोग पुर्याउने प्रयास गरेको छ। यो कदमले खानेतेलको मूल्य बढ्न सक्ने र माग घट्न सक्ने सम्भावना छ, जसले पाम तेल, सोयातेल, र सूर्यमुखी तेलको विदेशी खरिदमा कमी ल्याउन सक्छ।
भारत सरकारले सेप्टेम्बर १४ देखि कच्चा पाम तेल, सोयातेल, र सूर्यमुखी तेलमा २० प्रतिशतको आधारभूत भन्सार शुल्क लगाएको छ। यससँगै यी तेलमा कुल आयात कर ५.५ प्रतिशतबाट २७.५ प्रतिशत पुगेको छ। प्रशोधित पाम तेल, सोयातेल, र सूर्यमुखी तेलमा आयात कर १३.७५ प्रतिशतबाट ३५.७५ प्रतिशत पुर्याइएको छ।
यो निर्णयले भारतीय किसानहरूलाई सहयोग गर्ने उद्देश्य राखेको छ। सनविन ग्रुपका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सन्दीप बजोरियाका अनुसार, “सरकारले उपभोक्ता र किसान दुवैको चासोलाई सन्तुलित गर्ने प्रयास गरेको छ। यस कदमले किसानहरूले न्यूनतम समर्थन मूल्य पाउने सम्भावना बढाएको छ।”
हाल भारतीय बजारमा सोयाबीनको मूल्य लगभग ४,६०० रुपैयाँ प्रति १०० केजी रहेको छ, जुन राज्यले तोकेको समर्थन मूल्य ४,८९२ रुपैयाँभन्दा कम छ। भारतले आफ्नो ७० प्रतिशतभन्दा बढी खानेतेलको माग आयातबाट पूर्ति गर्छ, जसमा पाम तेल मुख्य रूपमा इन्डोनेसिया, मलेसिया, र थाइल्याण्डबाट आयात हुन्छ।
नयाँ दिल्लीस्थित एक व्यापारीले भनेका छन्, “भारतको खानेतेल आयातमा ५० प्रतिशतभन्दा बढी पाम तेल रहेकोले, भारतीय भन्सार वृद्धिले पाम तेलको मूल्यमा नकारात्मक प्रभाव पार्ने निश्चित छ।”
भारतले आयात शुल्क बढाएपछि नेपालबाट खानेतेल निकासीमा सहजता हुने अपेक्षा गरिएको छ।
