वीरगंज | देशभरि ७३ जिल्लामा डेंगु फैलिएको छ र संक्रमितको संख्या २ हजार ६१ पुगेको छ। स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयको इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका किटजन्य रोग शाखाका प्रमुख डा. गोकर्णप्रसाद दाहालले यो जानकारी दिएका हुन्।
यो वर्ष सरदरभन्दा बढी वर्षा हुने आँकलन गरिएको छ, जसका कारण मनसुनसँगै लामखुट्टेको प्रजननका लागि अनुकूल अवस्था सिर्जना हुने सम्भावना रहेको छ। डा. दाहालले डेंगुका विरामी अझै बढ्न सक्ने चेतावनी दिएका छन्।
देशभरिका ७३ जिल्लामा डेंगु फैलिएको छ भने मुस्ताङ, डोल्पा, जुम्ला, र हुम्लाबाहेक सबै जिल्लामा डेंगुका विरामी पाइएको छ। सबैभन्दा धेरै काठमाडौँमा २४९ जनामा डेंगु देखिएको छ, त्यसपछि झापामा १३० जना र चितवनमा १०५ जनामा डेंगुका विरामी फेला परेका छन्।
काठमाडौँ उपत्यकामा मात्रै ३१६ जना डेंगुका विरामी छन्, जसमा काठमाडौँमा २४९, भक्तपुरमा ३८, र ललितपुरमा २९ जना छन्।
डा. दाहालले डेंगु अझै फैलिने सम्भावना भएकाले सबैलाई सतर्कता अपनाउन आग्रह गरेका छन्। उनले भने, “डेंगुबाट बच्ने सबैभन्दा राम्रो उपाय लामखुट्टेको टोकाइबाट बच्नु हो। यसका लागि आफ्नो घर वरिपरि र कार्यस्थलमा पानी जम्न नदिने, झ्याल ढोकामा लामखुट्टे नछिर्ने जाली लगाउने, झुल प्रयोग गर्ने र पूरै शरीर छोपिने लुगा लगाउनेजस्ता उपाय अपनाउनुपर्छ।”
उनले सबै नागरिकलाई व्यक्तिगत सरसफाइमा ध्यान दिन र आवश्यक सावधानी अपनाउन आग्रह गरेका छन्। डेंगुबाट बच्न सामूहिक प्रयास र सतर्कता अत्यावश्यक रहेको उनले बताए।
डा. गोकर्णप्रसाद दाहालले स्वास्थ्य सेवा प्रदायक संस्थाहरूलाई पनि डेंगुका विरामीहरूको उपचारमा उच्च सतर्कता अपनाउन आग्रह गरेका छन्। उनले डेंगुका प्रारम्भिक लक्षणहरू, जस्तै उच्च ज्वरो, टाउको दुखाइ, आँखा पछाडिको दुखाइ, मांसपेशी र जोर्नीको दुखाइ, वमन, र छालामा रातो दाग देखा परेमा तत्काल स्वास्थ्यकर्मीको परामर्श लिन सुझाव दिएका छन्।
उनले स्वास्थ्य मन्त्रालयले डेंगु नियन्त्रणका लागि विभिन्न कार्यक्रमहरू संचालन गरिरहेको र जनचेतना अभिवृद्धिका लागि समुदायमा प्रचार-प्रसार अभियान चलाईरहेको जानकारी दिए। साथै, स्थानीय निकाय, विद्यालय, र सामाजिक संस्थाहरूलाई पनि डेंगु नियन्त्रणमा सहयोग गर्न आह्वान गरेका छन्।
डा. दाहालले पानी जम्ने स्थानहरू, जस्तै टायर, फूलदानी, पानीका ट्यांकी, र प्लास्टिकका बोतलजस्ता वस्तुहरूलाई खाली गर्न वा ढाकेर राख्न सुझाव दिएका छन्। लामखुट्टेको प्रजनन रोक्नका लागि यी उपायहरू अनिवार्य रूपमा अपनाउनुपर्ने उनले बताए।
यसबीच, केही जिल्लाहरूमा डेंगु नियन्त्रणका लागि फगिङ गरिने र सार्वजनिक स्थानहरूमा लामखुट्टेको प्रजननस्थलहरू नष्ट गरिने कार्य गरिंदैछ।
सरकारले नागरिकलाई डेंगुबाट बच्न सर्तक रहन र स्वास्थ्य सम्बन्धी सुझावहरू पालन गर्न आग्रह गरेको छ। डेंगु महामारीको यो संकटलाई नियन्त्रणमा ल्याउन सबैले जिम्मेवारीपूर्वक आ-आफ्नो भूमिका निर्वाह गर्नुपर्ने बेला आएको छ।