वीरगंज । वैशाख १० मा हुने प्रतिनिधिसभा सदस्यको उपनिर्वाचनका लागि प्रचारका क्रममा बारा निर्वाचन क्षेत्र नम्बर २ मा विभिन्न दल तथा उम्मेदवारहरूबाट आचारसंहिता उल्लंघन भएको पाइएको छ । आचासंहिता उल्लंघनको सिलसिला प्रतिस्पर्धात्मक रुपमा जारी रहे पनि निर्वाचन अनुगमन समितिले रोक्न सकेको छैन । सांसदसमेत रहेका दलका केन्द्रीय अध्यक्षसहित तिनका नेतादेखि कार्यकर्ताहरू आफ्ना उम्मेदवारलाई जिताउन आचारसंहिता उल्लंघन गर्दै चुनावी अभियानमा सक्रिय छन् । पार्टीका सांसदसमेत रहेका केन्द्रीय अध्यक्ष, पदाधिकारी, मन्त्री, सांसद, स्थानीय तहका जनप्रतिनिधि, पत्रकारलगायतबाट आचारसंहिताको उल्लंघन भइरहेको हो । आचारसंहिता उल्लंघन गर्नेमा प्रतिस्पर्धामा रहेका अधिकांश दल र उम्मेदवार छन् । घरदैलो भेटघाट र नमस्कार गर्दै मत माग्ने पार्टीका सांसदसमेत रहेका केन्द्रीय नेताहरूले नै आचारसंहिता उल्लंघन गरिरहेका छन् । सरकारका तर्फबाट भने औपचारिकता लागि अनुगमन गरिए पनि आचारसंहिता उल्लंघनका गतिविधि रोकिएको छैन ।
आचारसंहिता गत चैत २४ बाट सुरु भए पनि कडाइ गर्ने विषयमा भने जिल्ला अनुगमन समितिको बैठक बसेको छैन । ‘त्यस खालको उल्लंघन भइरहेको हो भने पूर्ण रुपमा जानकारी छ, सामाजिक सञ्जालमा पनि व्यापक छ । तर नियमन गर्न छलफलको लागि बैठक बसेका छैनौं, चाँडै बस्दैछौं,’ निर्वाचन अनुगमन समितिका सदस्य सचिवसमेत रहेका आचारसंहिता अनुगमन अधिकृत हरिकृष्ण बरालले भने, ‘सरुदेखि नै तराईमा यस्तै अभ्यास चलिआएको छ । यो पुरानो समस्या हो ।’ बरालका अनुसार एक दिन फिल्डमा गएर निर्वाचन क्षेत्रको मुख्य सडकको ४/५ किलोमिटरसम्म पुगेर अनुगमन गर्दा तुल ब्यानर हटाइएको छ । ‘त्यसयता फिल्डमा पुगेका छैनौं । अब समितिका सम्पुर्ण अधिकृत ज्यूहरु बैठक बसेर कडाइ गर्ने र फिल्डमा जाने योजना बनाएका छौं,’ बरालले भने, ‘उम्मेदवार झैं दलका नेता घरदैलो गर्दै नमस्कार र खुट्टा ढोग्दै मत मागेको पाइएको छ । यस विषयमा कडाइका साथ प्रस्तुत हुने योजना बनाएका छौं ।’ प्रचारको क्रममा मठ–मन्दिर, बजार, मुख्य सडक, चोक, चौतारो, विद्यालय, स्वास्थ्य केन्द्रहरुमा व्यापक पोस्टर, पम्प्लेट, तुल ब्यानर, झण्डा टाँसिएको÷झुन्डयाइएकोले जताततै रंगीचंगी देखिएको छ । मापदण्ड विपरीतका प्रचार सामग्री प्रयोग, सामाजिक सञ्जाल फेसबुक, चुनावी सभालगायतमा तिनीहरुबाट आचारसंहिताको उल्लंघन भइरहे पनि आचारसंहिता अनुगमन समितिले रोक्न नसकेको हो ।
केही दिनयता छिटफुट रुपमा कहीँकतै सुरक्षकर्मीले दिनहुँ त्यस्ता प्रचार सामग्री हटाए पनि त्यो क्रम भने रोकिएको छैन । ‘आचारसंहिता पालना गर्ने÷गराउने कार्य आइतबारदेखि अभियानकै रुपमा सुरु गर्छौं,’ जिल्ला सुरक्षा समन्वय समितिका संयोजकसमेत रहेका निर्वाचन अनुगमन अधिकृत प्रमुख जिल्ला अधिकारी नवराज सापकोटाले भने, ‘सुरक्षासम्बन्धी अरु अरु काममा व्यवस्त भइएकाले कडाइ गरिएन । अब कडाइ गरिन्छ । बीचमा बिदा पनि परेको थियो ।’दलका नेतालगायत अभियानमा संलग्नहरूले चुनावी सभा समारोहलाई सम्बोधन गर्दा निष्पक्ष, स्वच्छ र मर्यादित रुपमा चुनावमा असर नपर्ने गरी अभिव्यक्ति दिन पाइने आचारसंहितामा व्यवस्था छ । तर यसरी अभिव्यक्ति दिने क्रममा मानहानी हुने र व्यक्तिगत लाञ्छना लगाउने अभिव्यक्ति दिन पाइँदैन । अधिकृत बरालले भने ‘केन्द्रीय अनुगमन समितिलाई जानकारी गराई चुनावलाई असर नहुने गरी सभा समारोहमा सहभागी हुन पाइनेछ । यहाँ त अनौठो देखिएको छ । चलन नै यस्तै छ ।’ उनका अनुसार आचारसंसहिता विपरीतका कार्य सामाजिक सञ्जालमा छ्याप्छ्याप्ती देखिएको छ । भाइरल बन्नका लागि सामाजिक सञ्जालमा कसैले त्यस्ता दृश्य राखेको भए पनि त्यसप्रति अनुगमन समितिले भने कडाइ गर्ने उनले बताए । आचारसंहिता विपरीतका प्रचार सामग्री पोस्टर, पर्चा, पम्प्लेट हटाउन र प्रचार शैलीलाई रोक्न सुरक्षाकर्मीलाई पनि हम्मेहम्मे परिरहेको छ । ‘आचारसंहिता अनुगमन समितिले दल र उम्मेदवार तथा उल्लंघनकर्तालाई चेतावनी दिन सके रोक्न सकिनेछ,’ तुल ब्यानर हटाउन खटिएका एक सुरक्षाकर्मीले भने, ‘माथिबाट सोझै चेतावनी आउनु पर्छ । नभए जति तुल ब्यानर हटाए पनि फेरि पछि समस्या दोहवरिनसक्छ । यसका लागि कडा नियम नै चाहिन्छ ।