काठमाडौं । चीनले दुर्लभ माछाको संरक्षणका लागि शनिबारदेखि देशको सबैभन्दा लामो नदी याङत्से नदीमा दुई लाख चिनियाँ माछा ‘स्टर्जन’ छोड्ने भएको छ । स्टर्जन प्राचिनकालदेखि चीनको उत्तरी क्षेत्रमा पाइने माछा एक प्रकार हो । चीनको हुबेई प्रान्तको यिचाङ शहरमा शनिबार एक लाख माछाको पहिलो ब्याच सार्वजनिक गरिएको र त्यसपछि थप दुई ब्याच जारी गर्न बाँकी रहेको चाइना थ्री गर्जेज कर्पोरेसनले जनाएको छ ।

चौध करोड बषृको इतिहास रहेको मानिने चिनियाँ स्टर्जन पृथ्वीमा सबैभन्दा प्राचीन दुर्लभ प्रजातिहरूमध्ये एक हो ।यसको संरक्षणमा चीनले प्रमुख प्रथमिकता दिँदै आएको छ । यो माछालाई मुख्यतया कृत्रिम प्रजननको माध्यमबाट संरक्षण गरिन्छ र त्यसपछि प्राकृतिक वातावरणमा छोडिन्छ । माछा संरक्षणबारे जल तथा वन्य प्रजातिका लागि कम्पनीको अनुसन्धान केन्द्रका प्रमुख इञ्जिनियर जियांग वेईले भने, “यस वर्ष सार्वजनिक गरिएको स्टर्जन छ महिनादेखि १४ वर्षको बीचमा रहेको छ । यो वन्यजन्तु जनसङ्ख्याको पुनःस्थापनालाई बढावा दिने उद्देश्यले बनाइएको छ ।”

माछालाई नदीमा छोड्नुपहिले, यौन परिपक्वताको नजिक ठूलो स्टर्जनलाई भविष्यमा सुरक्षा उपायहरू सूचित गर्न यी प्रजातिहरूको अस्तित्वको वातावरणीय प्रभावहरूको विश्लेषण गर्न भू–उपग्रह खोजी उपकरणहरू निर्माण गरिएको छ ।हालैका वर्षहरूमा, चीनले याङत्से नदीको पारिस्थितिक संरक्षणमा ठोस प्रयास गरेको छ । सन् २०२१ को सुरुमा नदीको किनारमा मुख्य पानीमा माछा मार्न १० वर्षको प्रतिबन्ध लगाइएको छ । सन् २०२० को डिसेम्बरमा चीनले याङत्से नदी संरक्षण कानून जारी गरी नदीमा जैविक विविधता संरक्षणका लागि कानुनी प्रत्याभूति प्रदान गरेको थियो ।