नयाँ दिल्ली। भारतका विदेश मन्त्री एस जयशंकरले भ्वाइस अफ ग्लोबल साउथ शिखर सम्मेलनको विदेश मन्त्रीहरूको सत्रको नेतृत्व गरे। जहाँ उनले भारत ग्लोबल साउथका देशहरू सहित विश्वका लागि शिक्षा र स्वास्थ्य सेवा केन्द्रको रूपमा उभिएको बताएका छन्।

शिखर सम्मेलनमा जयशंकरले भारतको क्षमता-निर्माण कार्यक्रमहरू र मानवीय सहायता र विपद् राहत परिस्थितिहरूमा यसको पहिलो प्रतिक्रियाकर्ता गतिविधिहरू हाइलाइट गरेको देखाउँदछ। देश ग्लोबल दक्षिण देशहरूको लागि शिक्षा र स्वास्थ्य सेवा केन्द्रको रूपमा उभिएको छ।

उनले अन्तर्राष्ट्रिय सौर्य गठबन्धन, प्रकोप प्रतिरोधी पूर्वाधारको लागि गठबन्धन र जलवायु-मैत्री जीवन शैली प्रवर्द्धन गर्न विश्वव्यापी कार्यक्रम मिसन लाइफलाई उल्लेख गरेर आफ्नो कूटनीतिमा भारतको प्राथमिकताको प्रमाण दिए। उनले १०० भन्दा बढी साझेदारहरूलाई खोप र १५० भन्दा बढी देशहरूलाई औषधि उपलब्ध गराएर अन्तर्राष्ट्रिय सहयोगमा भारतको भूमिका पनि उल्लेख गरेका छन्।

जयशंकरले भारतले जनताको भलाइका लागि सम्पूर्ण ग्लोबल साउथबाट सरल र दिगो समाधानको अपेक्षा गरेको बताएका छन्।

प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले भ्वाइस अफ ग्लोबल साउथ भर्चुअल समिटको पहिलो सत्रमा आफ्नो उद्घाटन मन्तव्यमा खाद्यान्न, इन्धन, मलको मूल्यवृद्धि र कोभिड–१९ महामारी र प्राकृतिक प्रकोपका कारण उत्पन्न आर्थिक मन्दीप्रति चिन्ता व्यक्त गरेका थिए। जलवायु परिवर्तनद्वारा सिर्जित विश्वलाई विभिन्न विश्वव्यापी चुनौतीसँग जुध्न एकजुट हुन आग्रह गर्दै मोदीले ‘प्रतिक्रिया, मान्यता, सम्मान, सुधार’को मन्त्र दिएका छन्।

ग्लोबल साउथका देशहरूलाई एकै ठाउँमा ल्याउन भारतले दुई दिने शिखर सम्मेलन (जनवरी १२-१३) आयोजना गरेको हो। शिखर सम्मेलनले उनीहरूलाई रुस-युक्रेन द्वन्द्वको कारणले गर्दा खाद्य र ऊर्जा सुरक्षा सहित विभिन्न विश्वव्यापी चुनौतीहरूको बारेमा साझा प्लेटफर्ममा उनीहरूको दृष्टिकोण र प्राथमिकताहरू साझा गर्न प्लेटफर्म प्रदान गर्दछ।

‘ग्लोबल साउथ’ ले मुख्यतया एसिया, अफ्रिका र दक्षिण अमेरिकाका विकासोन्मुख र अल्पविकसित देशहरूलाई जनाउँछ। सम्मेलनमा सहभागी हुन करिब १२० देशलाई आमन्त्रण गरिएको थियो।