वीरगंज । झापाका मानकुमार तामाङ नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र मालेका नेताहरू सीपी मैनाली, राधाकृष्ण मैनालीसँगै १७ वर्ष कठोर जेल जीवन बिताए । ओली दुई पटक प्रधानमन्त्री बने भने सीपी मैनाली र राधाकृष्ण मैनाली मन्त्री भए । उनीहरूसँगै झापा विद्रोहमा लागेका तामाङले भने ओत लाग्ने घरसमेत बनाउन सकेका थिएनन् । २०२८/२०२९ को झापा विद्रोहमा लागेर जेल जीवन बिताएका तामाङले झापाको अर्जुनधारा–१ मा सामान्य जीवन बिताइरहेका छन् । उनी बाँसका भाटाले बारेको सामान्य घरमा जीवन बिताउँदै आएका थिए । दुई पटक प्रधानमन्त्रीसमेत भएका ओलीले आफ्नो गृह जिल्लामै रहेका सँगै जेल जीवन बिताएका नेतालाई नहेरेपछि केही मनकारीहरूले नयाँ घर बनाइदिएका छन् । लेखक तथा पत्रकारले पक्की घर बनाइदिएका हुन् । गुरु पूर्णिमाको अवसरमा बुधवार उनलाई घर हस्तान्तरण गरिएको छ । घर प्रवेश गरेपछि खुशी भएका तामाङ भन्छन्, ‘कोही भोकै बस्न नपरोस् भनेर आन्दोलन गरेका थियौँ । कष्टकर जीवन बिताएर परिवर्तन पनि गरे । मसँगै राजनीति गरेका नेताहरू प्रधानमन्त्रीदेखि मन्त्री भए तर उनीहरूले हेरेनन् । अहिले युवाहरूले गरेको सहयोगबाट खुशी छु ।’
२०४६ सालमा प्रजातन्त्र पुनःस्थापनापछि कृष्णप्रसाद भट्टराईको नेतृत्वको सरकारले लामो समयसम्म जेलजीवन बिताएका राजनीतिक पीडितका लागि केही राहत रकम उपलब्ध गराउने निर्णय गरेको थियो । त्यसबेला उनले राहतबापत ७० हजार रूपैयाँ पाएका थिए । त्यही ७० हजार रूपैयाँ लिएका थिए । ७० हजारले ५ कट्ठा ऐलानी जमिन किनेर उनले जीविकोपार्जन गर्दै आएका छन् । त्यसबाहेक सँगै जेलजिवन बिताएका सहयोद्धा केपी ओली, सीपी र आरके मैनाली सरकारमा जाँदा पनि संकटका बेला साथ दिएका योद्धालाई नसम्झिँदा दुःख लागेको उनी बताउँछन् । ओलीले वास्ता नगरेपछि उनी माओवादी केन्द्रका समर्थकका रूपमा रहे । तर, सक्रिय राजनीतिमा भने उनी सक्रिय छैनन् । सामान्य आर्थिक अवस्था भएका तामाङका छोरा ओलीकै गृह नगरमा मजदुरी गर्छन् । देश परिवर्तनका लागि लामो समयसम्म विभिन्न पीडामा बिताएका योद्धाको अवस्था पीडादायी देखेपछि झापाका लेखक तथा पत्रकारहरूले अभियान नै चलाएर घर बनाइदिएका हुन् ।
राजनीतिमा लागे पनि चाकडी गर्न नजानेकै कारण तामाङको अवस्था दयनीय देखेपछि लेखक र पत्रकार मिलेर घर निर्माण गरिदिएको निर्माण समितिका सदस्यसमेत रहेका पत्रकार तीर्थ सिग्देलले बताए । २ वटा कोठा, बाथरुम, ट्वाइलेट तथा किचनसहितको घर निर्माण गरिदिएको उनको भनाइ छ । ‘जन्मथलो झापा भए पनि विभिन्न देशमा कर्मथलो बनाउने धेरै झापालीहरूले गाँस कटाएर सहयोग गर्नुभएको छ,’ उनले भने, ‘धेरैले इँटा, रड, सिमेन्टलगायतका सामग्री पनि दिनुभएको छ ।’ कुमार भट्टराई, तीर्थ सिग्देल, मनीषा चौलागाईं, विनोद सापकोटालगायतका पत्रकार तथा लेखकहरूको नेतृत्वमा घर निर्माण गरिएको हो । दाताहरूबाट प्राप्त सहयोग र निर्माण गर्दा लाग्ने खर्च केही दिनमै सार्वजनिक गर्ने सिग्देलले जानकारी दिए ।