वीरगंज । शाख ३० गते हुने स्थानीय तहको चुनावका लागि १० दिन बाँकी छ। उम्मेदवारहरु चुनावी प्रचार प्रसारमा व्यस्त छन्।
निर्वाचन आचार संहिता अनुसार आयोगले राजनीतिक दल, उम्मेदवार तथा दलको भातृ संगठनलाई सवारी साधन प्रयोगमा मापदण्ड निर्धारण गरेको छ।
आचार संहिता अनुसार उम्मेदवार तथा राजनीतिक दलले निर्वाचन प्रचार-प्रसारका लागि प्रयोग हुने गाडीको संख्यासमेत निर्धारण गरेको छ। यसरी प्रचार प्रसारका लागि प्रयोग हुने गाडीबारे निर्वाचन अधिकृतको अनुमति लिनुपर्ने व्यवस्था आचार संहिताले गरेको छ।
आचार संहिताको दफा १३ (क) मा भनिएको छ, ‘निर्वाचन अधिकृतको अनुमति लिई उम्मेदवार भएको सम्बन्धित निर्वाचन क्षेत्र वा उम्मेदवार भएको स्थानमा बढीमा दुई वटा दुई पाङ्ग्रे वा तीन पाङ्ग्रे वा चार पाङ्ग्रे विद्युतीय तथा यान्त्रिक शक्तिबाट चल्ने हलुका सवारी साधन र त्यस्ता सवारी साधन नचलन्ने ठाउँमा बढीमा चारवटा घोडा प्रयोग गर्न सक्ने।’
दफा १३ को उपदफा ‘ख’मा कुनै पदको निर्वाचन प्रचार प्रसारको लागि राजनीतिक दलले अनुमति लिएर मात्र सवारी साधन प्रयोग गर्न पाउने व्यवस्था छ। यसरी प्रयोग हुने सवारी सानको स्वरुप परिवर्तन गरी प्रयोग गर्न पाइँदैन।
यसरी एउटा उम्मेदवार वा राजनीतिक दलको नाममा अनुमति लिएर अन्य दल वा उम्मेदवारले प्रयोग गर्न पाउने छैन। साथै यसरी अनुमति लिएका सवारी साधनको प्रयोग मतदाता ओसारपसार गर्न नपाउने व्यवस्था आचार संहिता उल्लेख छ।
कुन पदका उम्मेदवारले कति गाडी प्रयोग गर्न पाउँछन्?
आचार संहितालाई कार्यान्वयन गर्न जारी गरिएको निर्वाचन आचार संहिता कार्यान्वयन कार्यविधिको दफा १७ मा सवारी साधनको अनुमति सम्बन्धि व्यवस्था उल्लेख छ। २०७९ वैशाख १७ गते आयोगले कार्यविधि स्वीकृत गरी कार्यान्वयनमा ल्याएको छ।
यस दफामा महानगरपालिका र उपमहानगरपालिकाका प्रमुख वा उप प्रमुखले बढीमा दुई पाङ्ग्रे वा तीनपाङ्ग्रे वा चार पाङ्ग्रे विद्युतीय तथा यान्त्रिक शक्तिबाट चल्ने हलुका सवारी साधन प्रयोग गर्न पाउनेछन्।
नगरपालिकाका प्रमुख, उपप्रमुख, गाउँपालिकाका अध्यक्ष, उपाध्यक्षले एउटा सवारी साधन प्रयोग गर्न पाउने व्यवस्था छ।
त्यस्तै, महानगर र उपमहानगरका वडा अध्यक्ष तथा वडा सदस्यले वडाभित्र मात्र प्रयोग गर्न एउटा दुई पाङ्ग्रे वा तीन पाङ्ग्रे वा चार पाङ्ग्रे विद्युतीय तथा यान्त्रिक शक्तिबाट चल्ने हलुका सवारी साधन प्रयोग गर्न पाउने व्यवस्था छ।
नगरपालिका तथा गाउँपालिकाका वडा अध्यक्ष तथा वडा सदस्यका लागि उम्मेदवार भएको वडा भित्र मात्र प्रयोग गर्न पाउने गरी एउटा दुई पाङ्ग्रे सवारी साधनको अनुमति दिइने व्यवस्था कार्यविधिमा छ।
विद्युतीय तथा यान्त्रिक शक्तिबाट चल्ने सवारी साधन नचल्ने गाउँपालिका वा नगरपालिकाको अध्यक्ष, उपाध्यक्ष तथा प्रमुख वा उपप्रमुखका लागि दुई वटा घोडा र वडा अध्यक्ष वा वडा सदस्यको लागि एउटा घोडा प्रयोग गर्न पाउने व्यवस्था कार्यविधिमा उल्लेख छ।
यसरी अनुमति दिइएका सवारी साधन मौन अवधिमा प्रयोग गर्न नपाइने समेत व्यवस्था गरेको छ। मौन अवधिमा यसरी सवारी साधन प्रयोग गरे गाडी आयोगले कब्जा गर्न सक्ने व्यवस्था छ। यसरी कब्जा गरिएको गाडीलाई निर्वाचन समाप्त भएपछि मात्र फिर्ता गर्ने व्यवस्था छ।