वीरगंज | सरकारले दिने निर्णय गरेको पदक तीनजना पत्रकारले अस्वीकार गरेका छन्। वरिष्ठ पत्रकार हरिबहादुर थापाले सरकारले संविधान दिवसका दिन दिने घोषणा गरेको सुप्रबल जनसेवाश्री पदक नलिने घोषणा गरेका हुन्। उनले आफूलाई विगतमा पनि पटक पटक पदकका लागि सोधिएको स्मरण गराएका छन्। ‘आज सातौँ संविधान दिवसका अवसरमा पदक पाउनेको सूचीमा मेरो पनि नाम रहेछ, सम्झेकामा सरकारलाई धन्यवाद!’, उनले भनेका छन्, ‘विगतमा मलाई पदकका लागि पटकपटक सोधिएको थियो, मैले अस्वीकार गरिआएको जानकारी गराउँछु। । यसपालि भने सोध्दै नसोधी मेरो नाम आएछ। सुप्रबल जनसेवाश्रीमा १२ नम्बरमा उल्लिखित म हरिबहादुर थापा पदक अस्वीकार गर्ने जानकारी गराउँछु।’
उनले सरकारले दिने पदक र अलंकारबारेमा आफूले पटक पटक प्रश्न उठाउँदै आएको पनि बताएका छन्। ‘मैले मानपदवी, अलंकार, पदकको विकृति, पदक पाउनेको सार्वजनिक सु-योग्यताबारे समाचार–विश्लेषण–पुस्तकमार्फत लामो समयदेखि प्रश्न उठाइरहेको छु’, थापाले भनेका छन्, ‘राज्यले सम्मान नै गर्नुहुन्न भन्ने होइन, तर सम्मान स्वयम् सम्मानित हुने गरी मात्रै सम्मान गर्नुपर्छ। कोही किन पदक पाउँछ वा दिइन्छ भन्नेबारे खुला बहस हुनुपर्छ, विधि लोकतान्त्रिक र पारदर्शी हुनुपर्छ।’
त्यस्तै चर्चित कार्टुनिष्ट तथा पत्रकार रविन सायमीले पनि सरकारी पदक नलिने घोषणा गरेका छन्। ‘संविधान दिवसको अवसरमा सरकारले उनलाई ‘प्रबल जनसेवा श्री’ बाट विभूषित गर्ने निर्णय गरेको थियो। पञ्चायतकालमा जस्तै विभूषण वितरण भइरहेको उनले बताएका छन्। ‘पञ्चायतकालमा जस्तै आसेपासेलाई विभूषण वितरण गरिएको छ,’ उनले भनेका छन्, ‘सरकारले मलाई ‘प्रवल जनसेवा श्री’ बाट विभूषित गर्ने निर्णय गरेको रहेछ। गाेरखा दक्षिणबाहुको प्रजातान्त्रिक ‘भर्सन’ भएकाले हाललाई यो विभूषण ग्रहण नगर्ने निर्णय गरेको छु।’उनले यी र यस्तै सरकारी प्रवृत्तिविरुद्ध कार्टुन बनाउँदै आएका छन्। ‘मैले यस्तै विकृतिविरुद्ध निरन्तर कार्टुन बनाइरहेको छु’, उनले भनेका छन्, ‘कार्टुनमार्फत यस्तो प्रवृतिको विरोध गरिरहेको छु। सरकारले दिने घोषणा गरेको विभूषण नलिने निर्णय गरेको छु।’
भागबण्डा अस्वीकार
अर्का पत्रकार नारायण अमृतले पनि सरकारी विभूषण अस्वीकार गर्ने निर्णय लिएका छन्। उनले संविधानप्रति अगाध स्नेह र सम्मान भए पनि भागवण्डा गरेर दिइने सरकारी पदक नलिने घोषणा गरेका हुन्।उनले संविधान दिवसमा बाँडिने पदक, अलङ्कारलाई बिस्कुनको संज्ञा दिएका छन्। ‘संविधान दिवसमा बिस्कुन बनाइने मानपदवी, विभूषण र अलंकार वितरणको अपारदर्शी प्रक्रियाप्रति म स0धैं असहमत हुँदै आइरहेको छु’, उनले भनेका छन्।
यस पटक आफ्नो पनि नाम पदक पाउनेको सूचीमा रहेको बताउँदै नलिने बताएका हुन्। ‘यसपटकको लाममा मेरो पनि नाम देखेँ। बिनाखबर,बिनाप्रक्रिया र बिनामापदण्ड वितरण गरिने यस्ता पुरस्कारमा दलीय भागबण्डाको स्पष्ट दर्पण देखिन्छ’, उनले भनेका छन्, ‘कसैलाई लागेर ‘फलानाको नाम पनि यो शीर्षकमा राखिदिऊँ न’ भनेर हचुवाको भरमा नाम समाविष्ट गरिने प्रक्रियाले खास योगदान दिने व्यक्तिलाई अवमूल्यन समेत गर्छ भन्ने मर्म कहिले बुझिएला?’उनले पदकको लामबाट आफ्नो नाम झिकिदिन भनेका छन्। ‘त्यसैले, त्यो लामबाट मेरो नाम झिकियोस्। यसरी दिने पुरस्कारका लागि म योग्य छैन भन्दै म यो भागबण्डा अस्वीकार गर्छु’, उनले थपेका छन्, ‘दुई दशक भन्दा अघिदेखि पत्रकारिताको मूलधारमा सक्रिय छु, विवेकलाई साक्षी राखेर पेशागत मर्ममा अझै सक्रिय रहिरहनेछु।’
