चालू आर्थिक वर्षको दोस्रो महिना भदौमा नेपालको वैदेशिक व्यापार करिब २० प्रतिशतले घटेको हो । भन्सार विभागका अनुसार भदौमा कुल १ खर्ब ९९ अर्ब २८ करोड रुपैयाँबराबरको वैदेशिक व्यापार भएको छ । यो अघिल्लो वर्षको भदौको तुलनामा २० प्रतिशत अर्थात् ४९ अर्ब ७२ करोड रुपैयाँले कमी हो । आव ०७६/७७ को भदौमा कुल २ खर्ब ४९ अर्ब रुपैयाँबराबरको वैदेशिक व्यापार भएको थियो ।
नेपालमा कोरोना भाइरसको संक्रमण तथा त्यसबाट हुने मृत्युदर बढेसँगै आर्थिक गतिविधि सुस्ताएको छ । उद्योग र व्यापार आंशिक मात्रै चलेका छन्, विकासका काम सुस्त हुन थालेका छन् । त्यसको प्रत्यक्ष असर वैदेशिक व्यापारमा देखिएको भन्सार विभागका महानिर्देशक सुमन दाहाल बताउँछन् ।
चालू आवको भदौसम्म कुल १ खर्ब ७८ अर्ब ८४ करोड रुपैयाँबराबरको वस्तु आयात भएको छ । यो अघिल्लो आवको सोही अवधिको तुलनामा २२.०७ प्रतिशतले कमी हो । गत आव ०७६÷७७ को दोस्रो महिनासम्ममा २ खर्ब २९ अर्ब ५० करोड रुपैयाँबराबरको वस्तु आयात भएको थियो ।गत आवको तुलनामा यो भदौमा निर्यात भने १०.४८ प्रतिशतले बढेर २० अर्ब ४४ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । आव ०७६/७७ को दोस्रो महिनामा १९ अर्ब ५० करोड रुपैयाँबराबरको निर्यात भएको थियो ।
साउनको भन्दा बढ्यो व्यापार
वार्षिक तुलनामा व्यापार घटे पनि अघिल्लो साउन महिनाको तुलनामा भने वैदेशिक व्यापार बढेको छ । भन्सार विभागका अनुसार साउनमा कुल ९५ अर्ब ४२ करोड ६५ लाखको वैदेशिक व्यापार भएको थियो ।
यो अघिल्लो वर्षको साउनको तुलनामा १७.४ प्रतिशत अर्थात् २० अर्ब १३ करोड २३ लाखले कमी हो । आव ०७६/७७ को साउनमा कुल १ खर्ब १५ अर्ब ५५ करोड ८८ लाख रुपैयाँबराबरको वैदेशिक व्यापार भएको थियो ।
तर, चालू आवको साउनको तुलनामा भदौमा भएको व्यापार ८ अर्ब ४४ करोडले बढी हो । भदौमा भने १ खर्ब ३ अर्ब ८६ करोडको व्यापार भएको हो ।
साउनको तुलनामा भदौमा आयात ७ अर्ब २४ करोड रुपैयाँले घटेको छ । साउनमा कुल ८५ अर्ब ८० करोड रुपैयाँबराबरको वस्तु आयात भएको थियो । भदौमा भने ९३ अर्ब ४ करोड रुपैयाँबराबरको आयात भएको हो । साउनको तुलनामा भदौमा निर्यात भने १ अर्ब २२ करोडले बढेको छ ।
साउनमा ९ अर्ब ६१ करोड रुपैयाँबराबरको निर्यात भएको थियो । भदौमा भने १० अर्ब ८३ करोडको निर्यात भएको विभागको तथ्यांक छ ।
‘कोरोना महामारी तथा त्यसको रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि गरिएको निषेधाज्ञाले आर्थिक गतिविधि सुस्त बनाउँदा आयात व्यापार घटेको हो,’ महानिर्देशक दाहालले भने, ‘उपभोग कम भएको तथा उद्योग–व्यवसाय सञ्चालनमा प्रभाव परेका कारण आयात व्यापार घटेको हो ।’ यद्यपि, साउनको तुलनामा भदौमा व्यापार बढेको र अझै बढ्दै जाने उनी बताउँछन् ।
भन्सार राजस्व झन्डै २४ प्रतिशतले घट्यो
वैदेशिक व्यापार सुस्त भएपछि भन्सार राजस्वसमेत प्रभावित भएको छ । भदौमा भन्सार राजस्व ४७ अर्ब ८३ करोड रुपैयाँ उठेको छ । यो अघिल्लो आवको सोही अवधिको तुलनामा २३.९६ प्रतिशतले कमी हो । आव ०७६÷७७ को भदौसम्ममा ६२ अर्ब ९१ करोड भन्सार राजस्व संकलन भएको थियो ।
सरकारले भदौ मसान्तसम्ममा ५० अर्ब ७१ करोड रुपैयाँ भन्सार राजस्व उठाउने लक्ष्य राखेको थियो । भन्सार राजस्व लक्ष्यनजिक पुुगेको विभागका महानिर्देशक दाहालले जानकारी दिए । संकलित राजस्व लक्ष्यको ९४.३३ प्रतिशत हो ।
महामारीका कारण व्यापार प्रभावित हुँदा राजस्व संकलन कम भएको दाहालले बताए । यद्यपि, यस्तो वेलासमेत लक्ष्यको नजिक–नजिक पुुग्नु सन्तोषजनक भएको उनको भनाइ छ । आयात घटेकै कारण भन्सार राजस्वसमेत घटेको उनले बताए ।
