एजेन्सी । विज्ञानले असम्भव कुरालाई सम्भव बनाइ दिएको छ । आज हामीले एक रोचक घटनाका बारेमा जानकारी प्रस्तुत गर्दैछौँ । आज भन्दा ३५ वर्ष पहिले सन् १९८४ मा एक बालिकामा लंगुर बाँदरको मुटु प्रत्यारोपण गरिएको थियो । बालिकाको नाम फाय थियो । आज हामीले लंगुरको मुटु लगाउने बालिकालाई कस्तो भयो ? भन्ने बारेमा जानकारी प्रस्तुत गर्न लागेका छौँ ।

Adejumo Seyi@anthony_adejumo

Baby Stephanie Fae, became the first infant to receive an organ (a heart) from another Species (from a baboon) on the 26th of October 1984. Although the operation was successful, baby Fae’s body rejected the heart, and she died 20 days later.

8

11:39 AM – Oct 26, 2019

Twitter Ads info and privacy

See Adejumo Seyi’s other Tweets

१४ अक्टोबर १९८४मा एक बालिकाको जन्म भयो । उनको नाम स्टेफनी फे बेइक्वायर रहेको थियो । उनलाई फाय नामले चिन्ने गरिन्छ । यी बालिकाको जन्म ‘हाइपोप्लाष्टिक लेफ्ट हाटै सिन्ड्रोम’सँग भयो । यो दुर्लभ जन्मजात हृदयरोग हो । यो रोगका कारण बिरामीको मुटुको बायाँ भाग अविकसित हुन्छ ।

यो दुर्लभ रोग लागेका बालबालिका दुई हप्तासम्म मात्र जीवित रहन्छन् । तर फायलाई लंगुर बाँदरको मुटु प्रत्यारोपणपछि उनी धेरै जीवित रहिन् ।

फायको शल्यक्रिया गरेको ३५ वर्ष पुगेको छ । डा.लियोनार्ड बेलीले बालिकाको रोग पहिचान गरेपछि चिकित्सा विज्ञानमा एक महत्वपूर्ण निर्णय लिए । बालिकाको परिवारसँग पनि मृत्यु कुर्ने वा डा. बेलीले अप्नाउन खोजेको लंगुर बाँदरको मुटु प्रत्यारोपण गर्नु ।

फायको स्वास्थ्य अवस्था मुटु बाहेक सबै सामान्य थियो । चिकित्सकले मुटु प्रत्यारोपणले बालिकालाई ठिक गर्छ भन्ने विश्वास लिएका थिए । त्यसो त एक मानवको मुटु अर्को मानवमा प्रत्यारोपण त्यसअघि अर्थात सन् १९६७ मा सुरु भएको थियो ।

तर फायका लागि मानव मुटु प्रत्यारोपण सम्भव थिएन् । उनी सानी भएकाले मुटु प्रत्यारोपण सम्भव नभएको चिकित्सकहरुले बताएका छन् । त्यो बेलासम्म नवजात शिशुको मुटु प्रत्यारोपण भएकै थिएन ।

मुटुरोग विशेषज्ञ डा. बेलीको मस्तिष्कमा नयाँ विकल्प चलिरहेको थियो । उनले बालिकामा जनावरको मुटु प्रत्यारोपणका बारेमा सोचिरहेका थिए । उनले अमेरिकाको क्यालिफोर्नियाको लिण्डा विश्व विद्यालयमा यहीँ विषयमा अनुसन्धान गरेका थिए । उनले भेडा, बाख्रा र लगूंर बाँदरबीचमा १ सय ५० भन्दा धेरै पटक मुटु प्रत्यारोपण गरेका थिए ।

सन् १९६४ मा एक मानिसमा पहिलो पटक जनावरको मुटु प्रत्यारोपणको तयारी भएको थियो । तर त्यो काम सफल भएन । बिरामीको मृत्यु भएको थियो । डा. बेलीले त्यो बीचमा पनि मुटु प्रत्यारोपणका विषयमा धेरै अनुसन्धान गरे ।

बालिका फाय १२ दिनकी थिइन् । उनको स्वास्थ्य अवस्था बिग्रिन थाल्यो । २६ अक्टोबर सन् १९८४मा चिकित्सकको टोलीले फायलाई लंगुरको मुटु प्रत्यारोपण गर्न सफल भए । फायको शरीरमा लंगुरको मुटु धड्कन थाल्यो ।

चिकित्सक र बिरामीका आफन्तलाई मात्र नभएर संसार भर यो नयाँ चमत्कारको रुपमा रह्यो । बेबी फायका बारेमा संसारभरका सञ्चारमाध्यमको चासो बढ्यो । संसार भरका मानिसले फायको स्वास्थ्य लाभको कामना पनि गरे ।

पहिलो पटक मानवमा जनावरको मुटु प्रत्यारोपण गरिएको १४ दिनपछि बालिका फायको स्वास्थ्य अवस्था कमजोर बन्यो । १४ नोभेम्बर सन् १९८४ मा फायले संसार छाडिन् । त्यसपछि भने विज्ञानले धेरै कुराको सफलता प्राप्त गरेको छ ।

फायका लागि लंगुरको मुटु प्रत्यारोपणले संसारको ध्यान खिचेको थियो । मेडिकल साइन्सका लागि त यो सबैभन्दा ठूलो सफलता हो । चिकित्सकहरुले अहिले पनि यो घटना सम्झिने गरेका छन् ।

(अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमको सहयोगमा)