यो वर्ष दक्षिण एसिया मात्र होइन दक्षिण पूर्वी एशियाका फिलिपिन्स, भियतनाम, म्यानमार र कम्बोडियामा डेंगुको कारा भयावह स्थिति देखियो ।

नेपालमै पनि हजारौं मानिस यो रोगका कारण प्रभावित भएका छन् । विशेषज्ञहरुले डेंगुको यस सक्रमणको लागि बढ्दो विश्वव्यापि तापक्रम र र सुरक्षाको प्रयाप्त उपाय नहुँनुलाई जिम्मेबार ठहराएका छन् ।

यसबीच, वैज्ञानिकको एक समुहले डेंगु नियन्त्रण गर्नको लागि डेंगु–प्रतिरोधी लामखुट्टे जन्माउने अनुसन्धान गरिरहेका छन् । यसबाट यो रोगसँग लड्न सकिने आसा व्यक्त गरिएको छ ।

परिक्षणस्वरुप यस्ता लामखुट्टेलाई ९ देशमा छाडिसकेको छ । परिक्षणबाट राम्रो परिणाम पनि सार्वजनिक भएको छ ।

लामखुट्टेले फैलाउने रोगहरुको निदानको लागि वैज्ञानिकहरुले वल्ड मस्क्यिुटो प्रोग्राम(विश्व लामखुट्टे कार्यक्रम ) नै संचालन गरेका छन् ।

डेंगु फैलाउन जिम्मेबार एडिज प्रजातिका भाले र पोथीलाई जंगलमा छाड्नु अघि तिनलाई भोल्बाचियाबाट संक्रमित गरिन्छ ।

त्यसपछि ती दुई लामखुट्टेको मिलनबाट भोल्बाचिया ब्याक्टेरिया संक्रमित लामखुट्टे पैदा हुनेछन् । जसले रोग प्रतिरोधीको रुपमा काम गर्नेछ । यसले डेंगु मात्र होइन लामखुट्टेले फैलाउने अन्य रोगहरु जिका, एल्लो फिभरजस्ता रोगहरु लाग्नबाट पनि बचाउँनेछ ।

यसको पहिलो पटक परिक्षण उत्तरी अष्ट्रेलियामा गरिएको थियो । भियतनाममा विश्व लामखुट्टे कार्यक्रम परियोजना संयोजक गुएन बिन्ह गुयेनले भोल्बाचिया ब्याक्टेरिया संक्रमित लामखुट्टे छोडेपछि डेंगु रोगमा कमी आएको बताए ।

गुएनको समूहले दक्षिणी भियतनामका डेंगु प्रभावित जिल्ला विन्ह लुओंगमा करिब डेढ लाख भोल्बाचिया ब्याक्टेरिया संक्रमित लामखुट्टे छोडेको बताए । संक्रमित लामखुट्टे छाडेपछि त्यस क्षेत्रमा डेंगु रोगमा ८६ प्रतिशत कमी आएको थियो ।

विश्व स्वास्थ संगठनको रिपोर्ट अनुसार यो वर्ष दक्षिण–पूर्व एशिया क्षेत्रमा डेंगूका ६ लाख ७० हजार विरामी देखिए । त्यसमध्य १८ सय मानिसको मृत्यु भइसकेको छ ।

नेपालमा पनि यो वर्षको गर्मीमात्रै डेंगुबाट हजारौं प्रभावित भए । त्यस्तै रोगका कारण ६ जना भन्दा बढीको मृत्यु  भएको छ ।